Èèdá àgbà, Ọjọ́ Àjọ́dún tí a ń máa kọ́

Ọ̀rọ̀ àkọ́kọ́

Èèdá àgbà! Ọ̀rọ̀ tí a ń máa rí gbọ́, tí a ń máa kọ́ nígbà tí ọ̀rọ̀ bá kan àgbà. Ṣùgbọ́n o lè máa rí báyìí lọ. Lóde òní, èèdá àgbà kò pọn dandan. Bí a bá bá, kò le tíì tó àárín. Kí nìdí?

Okun àgbà kò ti gbẹ́ pọn

Ọ̀rọ̀ àgbà, àgbààgbà ati ìgbàgbà wà láti ìgbà kan náà. Bí ènìyàn bá tó ọ̀pọ̀ ọ̀rọ̀, a máa ń pe èyíní tí a kọ́yì nínú ètò-ètò. Bí àgbà kan bá rí ọmọ dénú, ó máa ń kọ́ ọ̀pọ̀ ọ̀rọ̀ fún un. Ọmọ náà máa ń gbọ́ ọ̀rọ̀ tí àgbà bá ń sọ, ó máa ń kọ́ gbọ̀ngbọ̀ng. Bákan náà, àgbà ńkọ́ ẹ̀kọ́ ẹ̀tọ̀-ẹ̀tọ̀ tó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà.

Ní òde òní, àkókó tí tí ó ń gbẹ́ gbà ní, tí àgbà kò ní gbà gbá. Ọ̀pọ̀ àgbà kò gbọ́̀ kọ́ǹpútà, tàbí òmiíràn ò kàn. Ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀ ọ̀mọdé gbọ́̀, ń kọ́ ọ̀pọ̀ ọ̀rọ̀ tó jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà. Bí a bá wá bá àgbà àti ọ̀mọdé, ẹni tí ó lè kọ́ ọ̀pọ̀ olúkúlùkù lọ́rọ̀ tó tó ni ọ̀mọdé, kò ní jẹ́ àgbà.

Ìkòkò nǹkan tí ó tayọ̀

Ọ̀rọ̀ àgbà wà láti ìgbà tí kò sí è̀kó tí ó gbógun. Ṣùgbọ́n ní òde òní, è̀kó gbógun púpọ̀. Àwọn ọmọdé ń kà ìwé púpọ̀, ó sì wà fún wọn nínú èdè Gẹ̀ẹ́sì. Bí a bá wá bá àgbà àti ọmọdé, ẹni tí ó mọ̀ nǹkan tó tayọ̀ lọ́rọ̀ ni ọ̀mọdé, kò ní jẹ́ àgbà.

Ọ̀pọ̀ ọ̀rọ̀ àgbà lè jẹ́ àgbàgbà, tí ọ̀pọ̀ wọn kò jẹ́ ọ̀rọ̀ òdodo. Àwọn ọmọdé kò ní gbà gbá pé gbogbo nǹkan nígbà àgbà jẹ́ àgbàgbà, wọn kò ní gbà gbá pé àwọn ògbóni àgbà tún kọ̀ tí ó tòrò. Ṣùgbọ́n ní òde òní, ètò-ètò tí ó dara wà, tí ó sábà jẹ́ ọ̀rọ̀ ẹ̀tọ̀-ẹ̀tọ̀ tí ọ̀rọ̀ àgbà fún. Bí a bá wá bá àgbà àti ọ̀mọdé, ẹni tí ó lè fi ọ̀rọ̀ dá nǹkan múlẹ̀ nígbà tí a bá dán wa, nígbà tí a bá ń ṣe ìgbòkègbodò, nígbà tí a bá ń bájé, ni ọ̀mọdé, kò ní jẹ́ àgbà.

Ìparí

Èèdá àgbà tún kò ní jẹ́ èèdá bí a ṣe rí gbọ́. Ọ̀rọ̀ àgbà kò ní jẹ́ ṣókí tó sì jẹ́ ọ̀rọ̀ tí gbogbo ènìyàn ní láàyè gbà gbá. Ìgbàgbà lè wà láti ẹ̀gbẹ́ àgbà, nítorí wọn ò mọ̀ nǹkan tó tayọ̀ wá. Àwọn ọmọdé gbà, lẹ́yìn tí wọn tíì kọ̀ nǹkan tó tayọ̀ wá. Kì í ṣe ibi gbẹ́ tí ń pa ọ̀rọ̀ àgbà jẹ́, ṣùgbọ́n ìmọ̀, èkọ́ tí ó gbógun ní ń pa ọ̀rọ̀ àgbà jẹ́. Tí ẹsẹ̀ bá ti gùn, ọwọ́ àsọ̀ lè wọ̀ lọ́rùn, ó ń tún jẹ́ ọ̀rọ̀ àgbà tí a lè lo nígbà gbogbo.