Èyí tí Ìrìní tuntun Túmò




Ìrìní (eclipse) jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń ṣẹlẹ̀ nígbà tí òrùn tàbí oṣù bá di fún ìgbà díẹ̀ nítorí pé ọ̀rùn àti oṣù bá gba ara wọn, tàbí kí àgbàlá ayé bá gba ọ̀rùn tàbí oṣù. Ìrìní tó ń ṣẹlẹ̀ nígbàtí ọ̀rùn bá di fún ìgbà díẹ̀ nítorí pé àgbàlá ayé bá gba ọ̀rùn ni a mọ̀ sí ìrìní ọ̀rùn (solar eclipse), tí ìrìní tí ń ṣẹlẹ̀ nígbàtí oṣù bá di fún ìgbà díẹ̀ nítorí pé ọ̀rùn bá gba oṣù ni a sì mọ̀ sí ìrìní oṣù (lunar eclipse).
Ìrìní Òrùn
Ìrìní òrùn lè jẹ́ àkúnlè tàbí àpá kan. Nígbà ìrìní òrùn àkúnlè, àgbàlá ayé bá gba gbogbo ọ̀rùn, tí ńígbà ìrìní òrùn àpá kan, àgbàlá ayé sì bá gba àpá kan ọ̀rùn. Ìrìní òrùn àkúnlè kéré jù, tí ìrìní òrùn àpá kan sì pò jù.
Ìrìní Oṣù
Ìrìní oṣù lè jẹ́ àkúnlè tàbí àpá kan. Nígbà ìrìní oṣù àkúnlè, ọ̀rùn bá gba gbogbo oṣù, tí ńígbà ìrìní oṣù àpá kan, ọ̀rùn sì bá gba àpá kan oṣù. Ìrìní oṣù àkúnlè kéré jù, tí ìrìní oṣù àpá kan sì pò jù.
Ìrìní: Ìsèlú Arúmọ̀ràn
Ìrìní jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń fúnni ní ìrìrí arúmọ̀ràn. Nígbà ìrìní òrùn àkúnlè, àgbàlá ayé bá pa gbogbo ọ̀rùn mọ́, tí o sì máa ń fa àríyá gbòòrò àti àgbà. Ìrìní oṣù àkúnlè náà lè fa àgbà, ṣùgbọ́n kò máa ń fa àríyá gbòòrò. Ìrìní ni ó sì jẹ́ ọ̀nà kan láti gbáyé àti ọ̀rùn jẹ́, tí ó sì lè jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń ṣẹlẹ̀ nígbà díẹ̀ tàbí ní àsìkò gígùn.
Ìrìní: Ìmúlò Ìṣirò
Ìrìní ní ìṣirò púpọ̀. Fún àpẹẹrẹ, a lè lo ìrìní láti:
  • Ṣí àfihàn bí ọ̀rùn àti oṣù bá ti rìn.
  • Ṣí ìdílé ìrìn dídì àgbàlá ayé.
  • Ṣí ìpílẹ̀ afọ̀gbó tàbí ìgbéyàwó.
  • Ṣí ìdílé ìṣẹ̀lẹ̀ àti ìwọ̀n àkókò.
Ìrìní: Ìṣẹ̀lẹ̀ Tó Ń Falára
Ìrìní jẹ́ ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń falára. Nígbà tí ìrìní ń ṣẹlẹ̀, a lè rí àwọn ohun tó jẹ́ àgbàyanu, bíi àwọn ìràwọ̀ tí ń rìn kétélé. A lè rí àwọn ẹ̀yà eranko tó ń yí ìrìn wọn padà, tàbí kí àwọn ọ̀rùn yí àwọ̀ wọn padà.
Ìrìní: Ìlúmọ̀ tó Ń Tani
Ìrìní jẹ́ ìlúmọ̀ tó ń tani, ṣùgbọ́n a gbọ́dọ̀ dá dúró ní àkókò ìrìní láti kọ́ láti ọ̀rọ̀ rẹ̀. A lè kọ́ látinú ìrìní pé ó ṣe pàtàkì láti máa yọrí sí àwọn ìlànà àti àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ kan tó ń ṣẹlẹ̀ ní àgbáyé. A lè kọ́ láti ọ̀rọ̀ ìrìní pé ó ṣe pàtàkì láti máa fọkàn sí àwọn ànfaàní tó wà nínú àwọn ohun tó ń ṣẹlẹ̀. A lè kọ́ látinú ìrìní pé ó ṣe pàtàkì láti máa ṣe ìrọ̀rùn èrò, kí a sì máa ṣe àyẹ̀wò sí àwọn ọ̀nà tó ń ṣẹlẹ̀.
Ìrìní: Ìpìlẹ̀ Ọ̀rọ̀ Àgbà
Ìrìní ti jẹ́ ìpìlẹ̀ ọ̀rọ̀ àgbà fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Ní àwọn àgbà Yorùbá, a máa ń lo ìrìní láti ṣàpèjúwe àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tó ń ṣẹlẹ̀ ní àgbáyé àti láti sọ àwọn àṣírí tí ó wà lónírúurú ohun tó ń ṣẹlẹ̀. Ìrìní ni ó sì jẹ́ ìpìlẹ̀ fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìtàn ìgbàgbọ́ àti àwọn ọ̀rọ̀ òwe tó wà nínú àṣà Yorùbá.