Ọ̀GBÓŃ ÌRÍKÍRÍ TÍ ÌBÚ MỌ̀KỌ́ FÚN Ọ̀RỌ̀ NÍNÚ Ọ̀RỌ̀

Ìríkírí jẹ́ ọ̀rọ̀ tí a lo láti fi tọ́ka sí ohun kan rárá tí ó jẹ́ ti ara ẹ̀dá ènìyàn nítorí àwọn àgbà, ìtàn, àrànṣọ̀, àti àwọn òfin àgbà. Ìríkírí tí a máa ń lo ní ọ̀rọ̀ Yorùbá púpọ̀ gan-an, ó sì jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó nínú rẹ̀ jù bẹ́ẹ̀ lọ.
Ọ̀rọ̀ Yorùbá kò fi bẹ́ẹ̀ ṣeé kọ́ dájú láìkíríkírí. Ìríkírí jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó ń jẹ́ kí ọ̀rọ̀ jẹ́ ti Yorùbá gidi. Nígbà tí ó bá jẹ́ pé ẹnì kan ríríkírí kò, béẹ̀ náà ni yóò rí ìjìnlẹ̀ ọ̀rọ̀ Yorùbá kò. Ìríkírí kò ṣẹ̀lẹ̀ ní ọ̀rọ̀ nìkan, ó tún wà nínú àṣà tí àwọn ará Yorùbá ń ṣe, àti àwọn àkọ́ni ti àwọn ará Yorùbá ń lò.
Ìríkírí ni ó ń jẹ́ kí àwọn ará ẹ̀gbè́ kan gbà pé ọ̀rọ̀ wọn jẹ́ tiwọn nìkan. Ìríkírí ni ó wà ní ọ̀rọ̀ Yorùbá, ọ̀rọ̀ Ìgbò, ọ̀rọ̀ Haúsá, àti gbogbo èdè míràn tí ó wà ní agbáyé. Ẹ̀dá tí ó dá àwọn ará Yorùbá àti àwọn èdè míràn púpọ̀ ti dá mọ́ wọn láti ìbẹ̀rẹ̀ pé kò sí èdè kankan tí kò ní ìríkírí. Ìríkírí kò ní ṣẹ̀lẹ̀ láti ìbẹ̀rẹ̀. Kí ìríkírí tó lè ṣẹ̀lẹ̀ ní èdè kan, a gbọ́dọ̀ kọ́ ọ́ ní ọ̀rọ̀ àti ní àṣà.
Ẹni tí kò bá ní àbẹ́ ìríkírí ní ọ̀rọ̀ rẹ̀ kò ní jẹ́ ẹni tí ọ̀rọ̀ rẹ̀ dára. Nínú àgbéléwò tí mo ti ṣe, mo rí i pé àwọn ọ̀rọ̀ tí ó wà nínú ìríkírí jẹ́ àwọn ọ̀rọ̀ tí ó nínú rẹ̀ jù. Mo rí i pé ìríkírí kò ní sí ní ọ̀rọ̀ tí kò ní inú rẹ̀. Ìríkírí tí kò ní inú rẹ̀ kò lè dàgbà ní ọ̀rọ̀ ènìyàn.
Kí a tó lè lo ìríkírí ní ọ̀rọ̀, ohun tí a gbọ́dọ̀ ṣe ni láti mọ ìríkírí náà dáadáa. Ìríkírí tí a bá ní ìjìnlẹ̀ rẹ̀ ni a lè lo. Ọ̀rọ̀ tí kò ní ìríkírí kò lè jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó dára. Ọ̀rọ̀ tí ó dára ni ọ̀rọ̀ tí ó gbọ́dọ̀ ní ìríkírí.
Mo rí i pé àwọn ọ̀rọ̀ Yorùbá gbọ́dọ̀ ní ìríkírí tí ó nínú rẹ̀ jù. Ọ̀rọ̀ Yorùbá tí kò ní ìríkírí ní ọ̀rọ̀ tí kò dára. Ọ̀rọ̀ tí kò dára kò lè jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó lè gbàgbé ní ọkàn ẹni. Ọ̀rọ̀ tí ó lè gbàgbé ní ọkàn ẹni gbọ́dọ̀ jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó dára. Ọ̀rọ̀ tí ó dára gbọ́dọ̀ ní ìríkírí.
Mo rí i pé àwọn ọ̀rọ̀ Yorùbá tí ó nínú rẹ̀ jù ni àwọn ọ̀rọ̀ tí ó gbọ́dọ̀ ní ìríkírí. Ọ̀rọ̀ Yorùbá tí ó nínú rẹ̀ jù ni ọ̀rọ̀ tí ó lè gbàgbé ní ọkàn ẹni. Ọ̀rọ̀ tí ó lè gbàgbé ní ọkàn ẹni gbọ́dọ̀ jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó dára. Ọ̀rọ̀ tí ó dára gbọ́dọ̀ ní ìríkírí.
Ìríkírí jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó jẹ́ ti ara ẹ̀dá ènìyàn. Ìríkírí kò ní ṣẹ̀lẹ̀ ní ọ̀rọ̀ nìkan, ó tún wà nínú àṣà tí àwọn ará Yorùbá ń ṣe, àti àwọn àkọ́ni ti àwọn ará Yorùbá ń lò. Ìríkírí ni ó ń jẹ́ kí àwọn ará ẹ̀gbè́ kan gbà pé ọ̀rọ̀ wọn jẹ́ tiwọn nìkan. Ìríkírí kò ní sí ní ọ̀rọ̀ tí kò ní inú rẹ̀. Ìríkírí tí kò ní inú rẹ̀ kò lè dàgbà ní ọ̀rọ̀ ènìyàn. Ìríkírí ni ó jẹ́ kí àwọn ọ̀rọ̀ Yorùbá gbọ́dọ̀ ní ìríkírí tí ó nínú rẹ̀ jù. Ọ̀rọ̀ Yorùbá tí ó nínú rẹ̀ jù ni ọ̀rọ̀ tí ó lè gbàgbé ní ọkàn ẹni.