Ευθύνη Theati Ουκ Επιφέρεται

«Μα, γιατί λένε ότι τα πλοία είναι θηλυκά;»
Η ερώτηση της μαθήτριας της Α΄ Γυμνασίου ήταν αναπάντεχη. Έκανα κάποια δευτερόλεπτα να συνέλθω προτού μπορέσω να απαντήσω. Όταν ρώτησα την τάξη για τις απόψεις τους, πολλοί μαθητές είχαν διαφορετικές ιδέες. Η λέξη «πλοίο» κατέληξε να αποτελεί έκθεμα μελέτης για πολλές από τις υπόλοιπες περιόδους εκείνης της σχολικής χρονιάς. Το μάθημα δεν ήταν μόνο για να βρούμε μια απάντηση στην ερώτηση, αλλά και για να διερευνήσουμε το ευρύτερο θέμα της γλώσσας, του φύλου και της κοινωνίας.

Μια απλή απάντηση στην ερώτηση είναι ότι πολλά ονόματα πλοίων τελειώνουν σε «-α», μια κατάληξη που συχνά χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει το θηλυκό γένος στα ελληνικά. Ωστόσο, δίνοντας μια τέτοια απάντηση, παραβλέπουμε το γεγονός ότι ο γραμματικός γένος δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει το πώς γλωσσικά χαρακτηρίζουμε ένα ουσιαστικό. Το κοινωνικό φύλο και τα στερεότυπα παίζουν επίσης ρόλο. Συχνά συσχετίζουμε τα πλοία με τη μητρότητα και τη θηλυκότητα λόγω των ιδιοτήτων όπως το μέγεθος, η δύναμη και η προστασία που προσφέρουν.

Αυτό που προέκυψε από αυτή την έρευνα ήταν η υπόθεση ότι ο λόγος που τα πλοία θεωρούνται θηλυκά δεν είναι μόνο λόγω της κατάληξης "-α" των ονομάτων τους. Είναι επίσης λόγω των κοινωνικών συνδηλώσεων που κάνουμε γύρω από τα πλοία και τον τρόπο με τον οποίο τα οποία αυτά αντανακλούν τους δικούς μας ανθρώπινους ρόλους και ταυτότητες.

Το ζήτημα του γλωσσικού γένους και του κοινωνικού φύλου είναι πολύπλοκο. Τα συμπεράσματα αυτής της μελέτης περιορίστηκαν στα ελληνικά πλοία, και πιθανότατα υπάρχουν διαφορετικοί παράγοντες που επηρεάζουν την κατανομή γένους άλλων γλωσσών. Ωστόσο, αυτή η μελέτη δείχνει τη δύναμη της γλώσσας να διαμορφώνει τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο γύρω μας.

Πίσω στην τάξη, οι μαθητές μου και εγώ καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι η ερώτηση «Γιατί τα πλοία είναι θηλυκά;» δεν έχει μια απλή απάντηση. Η απάντηση βρίσκεται σε μια περίπλοκη διασταύρωση γλώσσας, κοινωνικού φύλου και κοινωνίας. Και αυτή είναι η δύναμη της μελέτης του γλωσσικού γένους – μας επιτρέπει να εξερευνήσουμε τον πολύπλοκο κόσμο γύρω μας και να αμφισβητήσουμε τις προκαταλήψεις που μπορεί να είχαμε.

Εμείς, ως εκπαιδευτικοί, έχουμε την ευθύνη να κατανοήσουμε και να διδάξουμε τη σχέση μεταξύ γλώσσας και φύλου. Μόνο τότε μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο δίκαιο και ισότιμο περιβάλλον για όλους τους μαθητές μας.

Η Theati δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν λάθη ή παραλείψεις που ενδέχεται να περιέχει αυτό το άρθρο. Οι απόψεις που εκφράζονται σε αυτό το άρθρο ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντικατοπτρίζουν απαραίτητα τις απόψεις του Theati.