ΤΡΟΠΑΡΙΟ ΚΑΣΣΙΑΝΗΣ

Μελωδικό αριστούργημα της Ορθόδοξης μουσικής, το Τροπάριο της Κασσιανής ξεχωρίζει για τον μεστό στίχο του, τη θεϊκή απλότητά του και τη διαχρονική ηρεμία που εκπέμπει.

Η μελωδία, γραμμένη από τον άγιο μελουργό Κασσιανό, μοιάζει με προσευχή ψυχής βασανισμένης που αναζητά καταφύγιο στα θεία. Ο στίχος, συνυφασμένος άριστα με τη μουσική, περιγράφει την παράκληση της ψυχής προς τον Χριστό και τα δεινά που τη βασανίζουν.

Η παράδοση λέει ότι ο ίδιος ο άγιος Κασσιανός, καθώς βρισκόταν στη φυλακή, έγραψε αυτό το τροπάριο προσευχόμενος στον Θεό να τον απαλλάξει από τα βασανιστήρια. Μια νύχτα, λέγεται, είδε έναν άγγελο που του υπαγόρευσε τους στίχους του τροπαρίου. Μετά από αυτό, τα βασανιστήρια σταμάτησαν.

Οι στίχοι του Τροπαρίου της Κασσιανής είναι βαθιά συγκινητικοί, μιλώντας στην ψυχή αυτών που υποφέρουν και αναζητούν σωτηρία. Ο ποιητής αρχίζει περιγράφοντας τα δεινά που βασανίζουν την ψυχή του:

• Τον βυθὸν τῆς ἁμαρτίας, καὶ τῶν κακῶν, τὸν πελαγίσαντα, σωτῆρ μου, πρὸς σὲ καταφεύγω.

Η ψυχή αισθάνεται χαμένη στον ωκεανό της αμαρτίας και της κακίας. Απελπισμένη, στρέφεται στον Χριστό, τον μόνο που μπορεί να την σώσει από τον εσωτερικό της σκότος.

Ο ποιητής συνεχίζει με μια σειρά από παρακλήσεις, απευθυνόμενος στον Χριστό με διάφορες προσφωνήσεις:

• Ελέησόν με, Χριστὲ ὁ Θεὸς εἰς τὸ πλῆθος τῆς ἀγαθότητός Σου.
• Αγάθε, φιλάνθρωπε, προαιώνιε βασιλεῦ.
• Κύριε, ὁ Θεός μου, μὴ παρίδῃς με τὸν ἐλεεινὸν καὶ ἄθλιον.

Οι εκκλήσεις γίνονται όλο και πιο έντονες, καθώς η ψυχή αγωνιά για σωτηρία. Ο ποιητής χρησιμοποιεί λέξεις όπως "ελέησον", "αγάθε", "φιλάνθρωπε" και "μη παρίδης" για να εκφράσει την απεγνωσμένη του δέηση.

Το τροπάριο κλείνει με μια έκκληση για φώτιση και καθοδήγηση:

• Φῶσον μου Κύριε, τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς διανοίας μου, καὶ φώτισόν με τὸ σκότος τῆς ἀγνοίας.

Η ψυχή κατανοεί ότι η σωτηρία εξαρτάται από τη θεϊκή φώτιση. Προσεύχεται για να διαλυθεί το σκότος της αμαρτίας και της άγνοιας και να γεμίσει με το φως του Χριστού.

Το Τροπάριο της Κασσιανής είναι μια διαχρονική υπενθύμιση για τη δύναμη της προσευχής και τη χάρη του Θεού. Οι μελωδικοί του στίχοι έχουν παρηγορήσει αμέτρητες ψυχές, προσφέροντας τους ελπίδα και δύναμη στα πιο σκοτεινά τους μονοπάτια.

Καθώς ακούμε αυτό το αριστούργημα, ας αναλογιστούμε τα δικά μας βάσανα και ας αναζητήσουμε καταφύγιο στα θεία. Ας γίνουμε σαν την Κασσιανή, στρεφόμενοι στον Χριστό με πίστη και ελπίδα, γιατί εκεί βρίσκεται η αληθινή σωτηρία και η αιώνια ειρήνη.