Ψυχοσαββατο

το Πανηγύρι των Ψυχών

Ψυχοσάββατο ή αλλιώς Πανηγύρι των Ψυχών, ονομάζεται το Σάββατο που προηγείται της Κυριακής των Απόκρεω και αποτελεί την ξεχωριστή μέρα μνήμης των νεκρών.
Πού Οφείλεται το Έθιμο
Το έθιμο του Ψυχοσάββατου έχει τις ρίζες του στα αρχαία Ελευσίνια Μυστήρια, όπου ημέρα ανάμνησης των νεκρών ήταν η τρίτη ημέρα του Νοεμβρίου. Το πρώτο Σάββατο πριν την Τυρινή (η εβδομάδα πριν την Μεγάλη Σαρακοστή) καθιερώθηκε από την εκκλησία ως ημέρα μνημοσύνου για τους κεκοιμημένους, ώστε να διευκολυνθούν οι αγρότες που λόγω της καλλιέργειας των χωραφιών τους την Άνοιξη, δεν μπορούσαν να θρηνήσουν επαρκώς τους νεκρούς.
Το Έθιμο Σήμερα
Το Ψυχοσάββατο τιμάται με διάφορους τρόπους σε όλη την Ελλάδα. Οι πιο διαδεδομένοι είναι:
* Επίσκεψη στα Κοιμητήρια: Οι άνθρωποι επισκέπτονται τους τάφους των αγαπημένων τους, καθαρίζοντάς τους και ανάβοντας κεριά.
* Παραδοσιακό Κολύβο: Φτιάχνεται ένα ειδικό πιάτο, ο κολύβος, ο οποίος μοιράζεται στους παρευρισκομένους και συμβολίζει την ανάσταση των νεκρών.
* Μαγείρεμα Χαλβά: Σε κάποιες περιοχές, όπως η Πάτμος, το έθιμο περιλαμβάνει το μαγείρεμα χαλβά, ο οποίος μοιράζεται και αυτός στους πιστούς.
* Συμμετοχή στη Θ. Λειτουργία: Οι πιστοί συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία στις εκκλησίες, όπου γίνεται ειδική μνημόνευση των νεκρών.
* Προσευχές και Ευχές: Πολλοί άνθρωποι προσεύχονται και εύχονται για τους αποθανόντες τους.
* Δωρεές σε Φιλανθρωπίες: Σε κάποιες περιοχές υπάρχει έθιμο να δωρίζουν φαγητό και χρήματα σε φιλανθρωπίες εις μνήμη των νεκρών.

Σημασία και Συμβολισμός
Το Ψυχοσάββατο υπερβαίνει τα όρια της απλής μνημόνευσης των νεκρών. Είναι μια μέρα ελπίδας και πίστεως στην ανάσταση και στην αιώνια ζωή. Η προσευχή για τους κεκοιμημένους αποτελεί έκφραση αγάπης και σύνδεσης με τους αγαπημένους που έφυγαν. Το Ψυχοσάββατο υπενθυμίζει σε όλους τη θνητότητά μας, αλλά και την αθανασία της ψυχής μας.