फेतुल्लाह गुलेन (जन्म 27 एप्रिल 1941) हे एक विवादास्पद व्यक्ति आहेत ज्यांनी तुर्की आणि जगभरातील मुस्लिम समुदायांवर मोठा प्रभाव टाकला आहे. गुलेन यांना आध्यात्मिक नेते म्हणून त्यांच्या अनुयायांमध्ये सन्मानित केले जाते, परंतु तुर्क सरकार त्यांच्यावर 2016 च्या तुर्कीच्या अयशस्वी सैन्य उठाव मागील बुद्धि असल्याचा आरोप करते.
गुलेन यांचा जन्म 1941 मध्ये पूर्वी तुर्कीमध्ये झाला होता. त्यांचे वडील एक थिओलॉजिस्ट होते, आणि गुलेन यांनी लहान वयातच धार्मिक शिक्षण घेतले. 1970 मध्ये, गुलेन इझमीरमध्ये धर्मप्रचारक झाले आणि लवकरच त्यांचे अनुयायी मिळाले. 1980 च्या दशकाच्या मध्यात, गुलेन यांनी "गुलेन चळवळ" नावाची एक संघटना स्थापन केली. ही चळवळ अनेक शाळा, विद्यापीठे, व्यावसायिक प्रशिक्षण केंद्र आणि धर्मार्थ संस्था चालवते.
गुलेन चळवळ सकारात्मक सामाजिक परिवर्तनावर लक्ष केंद्रित करणारी एक प्रभावी चळवळ म्हणून पाहिली जाते. तथापि, तुर्क सरकार त्यांच्यावर राष्ट्रद्रोहाचा आरोप करते आणि त्यांना परत आणण्यासाठी अमेरिकेकडून त्यांच्या प्रत्यार्पणाचा प्रयत्न करीत आहे.
2016 च्या सैन्य उठावानंतर, तुर्की सरकारने गुलेन चळवळीवर गुप्तपणे रॅली करणे आणि उठाव मागील बुद्धि असण्याचा आरोप केला. गुलेन यांनी हे आरोप फेटाळले आहेत आणि ते म्हणतात की उठाव त्यांच्या तत्त्वांच्या विरुद्ध आहे.
गुलेन प्रकरण हे तुर्की आणि अमेरिके दरम्यान मोठे राजकीय तणाव निर्माण करणारे एक जटिल आणि विवादास्पद प्रकरण आहे. गुलेन प्रत्यार्पित होण्याचा सामना करू शकतात की नाही हे अद्याप अस्पष्ट आहे, परंतु हे प्रकरण आणखी दीर्घकाळ चालू राहण्याची शक्यता आहे.
तुर्क सरकार गुलेन यांना एक धोकादायक कट्टरपंथी मानते जो तुर्की सरकार उलथून टाकू इच्छितो. सरकारचा असा विश्वास आहे की गुलेन चळवळ हे एक गुप्त संघटना आहे जे सरकारमध्ये घुसखोरी करण्याचा प्रयत्न करीत आहे.
सरकारने गुलेनशी संबंधित अनेक लोकांना अटक केली आहे आणि गुलेन चळवळशी संबंधित असल्याच्या संशयावर अनेक शाळा आणि विद्यापीठे बंद केली आहेत. सरकारने गुलेन यांची संपत्ती देखील जप्त केली आहे आणि त्यांच्याविरुद्ध अनेक गुन्हे दाखल केले आहेत.
गुलेन चळवळ गुलेन यांना निर्दोष मानते आणि असा विश्वास करते की त्यांच्याविरुद्धचा खटला राजकारणांनी प्रेरित आहे. चळवळचा असा दावा आहे की सरकार गुलेन यांना आणि त्यांच्या अनुयायांना गप्प करण्याचा प्रयत्न करीत आहे.
चळवळने तुर्क सरकारवर मानवी हक्कांचे उल्लंघन आणि विरोधी आवाजांना दाबण्याचा आरोप केला आहे. चळवळने 2016 च्या सैन्य उठावशी संबंधित असल्याचा आरोपही फेटाळला आहे.
आंतरराष्ट्रीय समुदाय गुलेन प्रकरणाबाबत विभाजित आहे. काही देश गुलेन यांना एक धार्मिक नेता मानतात ज्यांचा छळ केला जात आहे, तर काही देशांचा असा विश्वास आहे की ते एक धोकादायक कट्टरपंथी आहेत. अमेरिकेने गुलेन यांना गुन्हा केल्याचा कोणताही पुरावा नसल्याचे सांगत अद्याप गुलेन यांचे प्रत्यार्पण केलेले नाही.
गुलेन प्रकरण हे एक जटिल आणि विवादास्पद प्रकरण आहे ज्याचे कोणतेही सोपे उत्तर नाही. प्रकरणाची सत्यता अजून उघड झालेली नाही आणि गुलेन यांचे काय करावे हे ठरवण्यापूर्वी आंतरराष्ट्रीय समुदायाने सर्व पुरावे आणि दृष्टिकोन सावधपणे विचारात घेणे महत्त्वाचे आहे.