इराणवरील हल्ला: इस्रायल आणि इस्रायली

इराणच्या इस्फाहान शहरावरील हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर इस्रायल आणि इराणचे तणाव पुन्हा वाढले आहेत. मागच्या आठवड्यात झालेल्या ड्रोन हल्ल्याआधी, दोन्ही देश बराच काळ एकमेकांवर आरोप-प्रत्यारोप करत होते.
इराणने या हल्ल्यासाठी इस्रायलला जबाबदार धरले असून, ते "कायरपणाचे कृत्य" असल्याचे म्हटले आहे. इस्रायलने त्यांच्या सहभागासाठी उत्तर दिलेले नाही, परंतु ते इराणचे परमाणु कार्यक्रम रोखणे हे त्यांचे ध्येय आहे हे त्यांनी स्पष्ट केले आहे.
हल्ल्याच्या पार्श्वभूमीवर, इस्रायल आणि इराण यांच्यातील काही दीर्घकालीन तणावांचा आढावा घेऊया:

परमाणु कार्यक्रम:

इराणचा परमाणु कार्यक्रम हा दोन्ही देशांमधील सर्वात मोठा वाद आहे. इस्रायलला असे वाटते की इराण परमाणु बॉम्ब बनवण्याचा प्रयत्न करत आहे, तर इराणने सांगितले आहे की त्याचा कार्यक्रम फक्त शांततेच्या उद्देशांसाठी आहे.

सीरियातील हस्तक्षेप:

इराण सीरियातील गृहयुद्धात राष्ट्राध्यक्ष बशर अल-असद यांचे समर्थक आहे, तर इस्रायलने सीरियात इराणी प्रभावाला विरोध केला आहे. यामुळे दोन्ही देशांमध्ये तणाव निर्माण झाला आहे.

हिजबुल्ला:

हिजबुल्ला हे लेबनॉनमधील शिया मुस्लिम गट आहे ज्याला इराणचे समर्थन आहे. इस्रायलने हिजबुल्लावर इराणचे प्रॉक्सी म्हणून काम करण्याचा आरोप केला आहे आणि याचा पाठलाग केला आहे.

गाझा पट्टी:

इस्लामिक जिहाद आणि हमास यांसारख्या पॅलेस्टिनी गटांना इराणकडून पाठिंबा दिला जातो. इस्रायलने या गटांवर हल्ला केला आहे, ज्यामुळे इराण आणि इस्रायलमध्ये तणाव निर्माण झाला आहे.

हत्याकांड:

तेहरानमध्ये इराणी शास्त्रज्ञ मोहसिन फाखरीझादेची 2020 मध्ये हत्या करण्यात आली होती. इराणने इस्रायलवर हत्येचा आरोप केला होता, परंतु इस्रायलने त्यांच्या सहभागासाठी उत्तर दिलेले नाही.
इराण आणि इस्रायल यांच्यातील तणाव येत्या काही काळात शांत होण्याची शक्यता नाही. दोन्ही देश आपल्या ध्येयासाठी दृढ आहेत आणि या तणावाचा मध्यपूर्वेतील स्थिरतेवर गंभीर परिणाम होण्याची शक्यता आहे.

इतर संबंधित तथ्य:

* इराण आणि इस्रायलमध्ये कधीही प्रत्यक्ष युद्ध झाले नाही, परंतु दोन्ही देशांमध्ये अनेकदा संघर्ष झाले आहेत.
* दोन्ही देशांकडे शक्तिशाली सैन्ये आहेत, परंतु इस्रायलकडे त्यांच्या अण्वस्त्र साठ्यामुळे स्पष्ट फायदा आहे.
* मध्यपूर्वेतील इतर देशांमध्ये इस्रायल आणि इराणचे त्यांचे स्वतःचे हितसंबंध आहेत, ज्यामुळे परिस्थिती आणखी जटिल होते.
* एखाद्या भविष्यात हा तणाव युद्धात अगर संपेल याचा अंदाज लावणे अवघड आहे.