एक देश, एक मतदान विधेयक




"एक देश, एक मतदान" ही संकल्पना कित्येक वर्षांपासून चर्चेत आहे. याचा अर्थ असा की देशातील सर्व निवडणुका, मग ते लोकसभा, राज्य विधानसभा किंवा स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या असोत, एकाच वेळी होतील. या कल्पनेचे समर्थक अनेक युक्तिवाद देतात. त्यांचे म्हणणे आहे की यामुळे निवडणूक प्रक्रियेतील खर्च आणि वेळ कमी होईल. त्यामुळे निवडणुकांवर खर्च करण्यात येणाऱ्या सरकारी पैशांची बचत होईल. याशिवाय सतत चालणाऱ्या निवडणुकांमुळे निर्माण होणारा राजकीय गोंधळही कमी होईल.
मात्र या कल्पनेचे विरोधकही आहेत. त्यांचे म्हणणे आहे की यामुळे मतदारांचा राजकीय पक्षांच्या निवडीचा अधिकार हिरावला जाईल. त्यामुळे एखाद्या राजकीय पक्षाला मतदान केल्यास त्याच्या विद्यमान सरकारलाही मतदान केल्यासारखे होईल. त्यामुळे सरकारचा जनतेवर अधिकार वाढेल. त्यामुळे जनतेच्या मतदान अधिकारांचे हनन करणारी ही पद्धत आहे.
या कल्पनेबद्दल जनतेमध्ये मिश्र प्रतिसाद आहे. काही लोकांना ही कल्पना आवडते तर काहींना नापसंत आहे. या कल्पनेवर संसदेत अजून चर्चा सुरू आहे. त्यामुळे ही कल्पना अंतिम स्वरूपात मंजूर होईल किंवा नाही, हे सांगणे अजून जरा लवकर आहे.