आकाशदीपाचा उत्सव म्हणजे कार्तिगई दीपम हा दक्षिण भारतातील सर्वात मोठ्या उत्सवांपैकी एक आहे. रोषणाई आणि प्रकाशाचा हा सण, जो कार्तिका महिन्यातील पौर्णिमेला साजरा केला जातो, भगवान शिवाच्या विजयाचे प्रतीक आहे.
२०२४ मध्ये, कार्तिगई दीपम बुधवार, १३ नोव्हेंबर रोजी साजरा केला जाईल.
कार्तिगई दीपमाचा इतिहास अनेक शतके जुना आहे. असे मानले जाते की हा सण सुरुवातीला भगवान शिवाच्या विजय साजरा करण्यासाठी साजरा केला जात होता. पौराणिक कथेनुसार, भगवान शिवाने कार्तिका महिन्यात दैत्य त्रिपुरासुरचा वध केला होता.
वेदांमध्ये कार्तिगई दीपमाचा उल्लेख आढळतो, ज्यात त्याला "दीपानांचा उत्सव" असे वर्णन केले आहे. इसवी सनाच्या पहिल्या शतकातील संगम साहित्यातही या सणाचा उल्लेख आढळतो.
कार्तिगई दीपम दिवसभर साजरा केला जातो. उत्सवाचा मुख्य भाग म्हणजे रात्री दिवे लावणे, जे आकाश आणि जमीन रोशन करतात. काही भागांत, दीपांना "कोलम" किंवा रंगीबेरंगी रंगोळी आकृत्यांच्या भोवती लावले जाते.
कार्तिगई दीपम दरम्यान, लोक शिव मंदिरांना भेट देतात आणि भगवान शिवाची पूजा करतात. अनेक मंदिरांमध्ये भव्य सजावट आणि विशेष आरत्या केल्या जातात.
सणादरम्यान, लोक पारंपरिक गाणी आणि नृत्य करतात. काही भागांत, बैलगाडी शर्यत आणि इतर खेळही आयोजित केले जातात.
कार्तिगई दीपम हा धार्मिक तसेच सांस्कृतिकदृष्ट्या महत्त्वाचा उत्सव आहे. हे दिवे आध्यात्मिक ज्ञानाचे प्रतीक आहेत जे अंधकारावर प्रकाशाचा विजय दर्शवते.
हे एक सामाजिक उत्सव देखील आहे जो समुदायांना एकत्र आणतो. कुटुंबे आणि मित्र या दिवशी एकत्र येतात, दिवे लावतात आणि उत्सवाचा आनंद घेतात.
त्यामुळे, २०२४ मध्ये १३ नोव्हेंबर रोजी साजरा करण्यात येणारा कार्तिगई दीपम उत्सव साजरा करायला विसरू नका. दिवे लावून, भगवान शिवाची पूजा करून आणि आपल्या प्रियजनांसोबत वेळ घालवून या प्रकाशाच्या आणि आनंदाच्या सणाचा आनंद घ्या.