कौशल्य भारत

भारतात कौशल्य क्रांती घडवून आणण्याच्या उद्देशाने "कौशल्य भारत" ही योजना सुरू करण्यात आली होती. 2015 मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी ही योजना सुरू केली. या योजनेच्या माध्यमातून सरकार आपल्या देशातील तरुणांना व्यावसायिक प्रशिक्षण देण्याचा प्रयत्न करत आहे.
या योजनेचे उद्दिष्ट भारतभर 40 कोटींहून अधिक कौशल्यपूर्ण मनुष्यबळ निर्मिती करणे आहे. या योजनेअंतर्गत, सरकार विविध क्षेत्रांमध्ये कौशल्य प्रशिक्षण कार्यक्रम राबवत आहे, जसे की ऑटोमोटिव्ह, मॅन्युफॅक्चरिंग, बांधकाम, आयटी आणि इलेक्ट्रॉनिक्स.
"कौशल्य भारत" योजनेची व्याप्ती फार मोठी आहे. ही योजना देशभरातील 22 मंत्रालये आणि विभागांच्या सहकार्याने राबवली जात आहे. या योजनेअंतर्गत देशभरात 1000 हून अधिक प्रशिक्षण केंद्रे स्थापन करण्यात आली आहेत.
या योजनेच्या माध्यमातून सरकार तरुणांना त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रांमध्ये कौशल्य मिळवण्यासाठी विविध शिष्यवृत्ती आणि अनुदान देत आहे. सरकारने "कौशल्य भारत" योजनेअंतर्गत अनेक नवनवीन कार्यक्रम सुरू केले आहेत, जसे की "प्रधानमंत्री कौशल्य विकास योजना" आणि "स्टँड अप इंडिया".

पंतप्रधान कौशल्य विकास योजना

पंतप्रधान कौशल्य विकास योजना ही सरकारची एक प्रमुख योजना आहे. या योजनेअंतर्गत सरकार विविध कौशल्य विकास कार्यक्रम राबवत आहे. या योजनेअंतर्गत सरकार बेरोजगार युवकांना त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रांमध्ये कौशल्य मिळवण्यासाठी विविध शिष्यवृत्ती आणि अनुदान देत आहे.

स्टँड अप इंडिया

स्टँड अप इंडिया ही सरकारची आणखी एक प्रमुख योजना आहे. या योजनेअंतर्गत सरकार अनुसूचित जाती, अनुसूचित जमाती, इतर मागासवर्गीय आणि महिला उद्योजकांना त्यांचे व्यवसाय सुरू करण्यासाठी कर्ज उपलब्ध करून देत आहे. या योजनेअंतर्गत सरकार उद्योजकांना 10 लाख रुपयांपर्यंत कर्ज उपलब्ध करून देत आहे.
"कौशल्य भारत" योजना अनेक आव्हानांचा सामना करत आहे. या योजनेअंतर्गत सरकारकडे प्रशिक्षण केंद्रांचा अभाव आहे. तसेच, या योजनेअंतर्गत प्रशिक्षण प्राप्त करणार्‍या तरुणांना रोजगार मिळण्याची हमी नाही.
या आव्हानांना तोंड देण्यासाठी सरकारने "कौशल्य भारत" योजनेत सुधारणा करण्याचे नियोजन केले आहे. सरकारने या योजनेअंतर्गत अधिक प्रशिक्षण केंद्र स्थापन करण्याचे आणि प्रशिक्षण प्राप्त करणार्‍या तरुणांना रोजगार मिळण्याची हमी देण्यासाठी उद्योगांशी भागीदारी करण्याचे नियोजन केले आहे.
"कौशल्य भारत" योजना भारतभर कौशल्य क्रांती घडवून आणण्यासाठी सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे. या योजनेच्या माध्यमातून सरकार आपल्या देशातील तरुणांना व्यावसायिक प्रशिक्षण देण्याचा प्रयत्न करत आहे. सरकारने या योजनेत सुधारणा करून या योजनेचे उद्दिष्ट साध्य करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.