गिता गोपीनाथ: अर्थशास्त्रातील एक उजळणारा तारा




गेल्या दशकात अर्थशास्त्राच्या क्षेत्रात गिता गोपीनाथ हे नाव घराघरात पोहोचले आहे. आंतरराष्ट्रीय मुद्रा निधी (आयएमएफ)च्या मुख्य अर्थशास्त्रज्ञपदाची जबाबदारी सांभाळणाऱ्या त्या पहिल्या भारतीय महिला आहेत आणि त्यांचे काम अर्थशास्त्राच्या जागतिक दृश्यावर मोठा प्रभाव पाडत आहे.

केरळमध्ये जन्मलेल्या आणि वाढलेल्या गिता गोपीनाथ यांनी माउंट होल्योक कॉलेजमधून अर्थशास्त्रात पदवी घेतली. त्यानंतर त्यांनी प्रिन्स्टन विद्यापीठातून अर्थशास्त्रात पीएच.डी. मिळवली. शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, त्या हार्वर्ड विद्यापीठ आणि शिकागो विद्यापीठात अर्थशास्त्राच्या प्राध्यापक म्हणून कार्यरत होत्या.

आयएमएफमध्ये सामील होण्यापूर्वी गोपीनाथ यांनी जागतिक अर्थव्यवस्थेवर महत्त्वपूर्ण संशोधन केले होते. त्यांनी जागतिक व्यापार, आर्थिक संकटांवरील परिणाम आणि मौद्रिक धोरणाचा अर्थव्यवस्थेवर होणारा प्रभाव या विषयांवर विशेष काम केले आहे.

गोपीनाथ यांच्या आयएमएफमधील नेतृत्वाला मोठ्या प्रमाणात प्रशंसा मिळाली आहे. त्यांनी कोविड-19 महामारी, युक्रेन संघर्ष आणि ऊर्जा संकट यासारख्या अनेक आर्थिक आव्हानांना तोंड दिले आहे. त्यांनी आर्थिक पुनर्प्राप्ती आणि स्थिरतेसाठी धोरणे तयार करण्यात आणि सदस्य देशांना त्यांचे आर्थिक ध्येय साध्य करण्यात मदत केली आहे.

गोपीनाथ यांची अर्थशास्त्रावरील समज, धोरण निर्माते म्हणून त्यांचा अनुभव आणि जागतिक अर्थव्यवस्थेतील आव्हानांना तोंड देण्याची त्यांची क्षमता, यामुळे त्या अर्थशास्त्रातील सर्वात प्रभावी आणि आदरणीय व्यक्तींपैकी एक बनल्या आहेत.

त्यांच्या कार्याबद्दल अनेक पुरस्कार आणि सन्मान मिळाले आहेत, त्यामध्ये प्रिन्स्टन युनिव्हर्सिटीचे "अलुमनी ऑफ द डेकेड" पुरस्कार, सर्व्होत्तम आर्थिक संशोधकांसाठी बर्नस्टीन पुरस्कार आणि अर्थशास्त्रातील "टॉप 25 इन्फ्लुएंशियल इंडियन्स" यांचा समावेश आहे.

गोपीनाथ यांची यशोगाथा सर्वांसाठी प्रेरणादायी आहे. त्यांच्या कठोर परिश्रम, समर्पण आणि अर्थशास्त्राच्या क्षेत्रात योगदान, या गोष्टी त्यांच्यासाठी मोठे प्रेरणास्थान आहेत. त्यांचे कार्य अर्थशास्त्राचे क्षेत्र आकार देण्यात आणि आगामी पिढ्यांना प्रेरित करण्यात मदत करत राहील यात शंका नाही.