चिनी ऑलिंपिक्स: विजय, मानांकन आणि वादविवाद




चिनी ऑलिंपिक्सने नेहमीच जगाला मोह आणि विवाद दोन्ही आकर्षित केले आहेत. त्यांनी अनेक महान क्रीडापटूंचा जन्म पाहिला आहे, ज्यांनी जगभरातील लाखो लोकांना प्रेरणा दिली आहे. परंतु, त्यांनी त्यांच्या गप्पाटण्यारी आणि कधीकधी क्रूर पद्धतींमुळे देखील टीका केली आहे.
चीनने 1984 मध्ये पहिल्यांदा ऑलिंपिकमध्ये भाग घेतला आणि तेव्हापासून तो जगातील सर्वात यशस्वी ऑलिंपिक देशांपैकी एक बनला आहे. त्यांनी 2008 मध्ये बीजिंगमध्ये आणि 2022 मध्ये बीजिंगमध्ये हिवाळी ऑलिंपिकमध्ये उन्हाळी ऑलिंपिकची यजमानपद भूमिकाही पार पाडली आहे.
चीनच्या ऑलिंपिक यशामध्ये अनेक घटक आहेत. एक म्हणजे देशाची मोठी लोकसंख्या, ज्याचा अर्थ असा आहे की ते त्यांच्या क्रीडा प्रकारात सर्वोत्तम प्रतिभावान क्रीडापटूंची निवड करू शकतात. दुसरे म्हणजे सरकारचा क्रीडाप्रती समर्पण, वेळेवर प्रशिक्षण सुविधा आणि वित्तपुरवठा देण्यास तयार.
चीनच्या यशस्वी क्रीडापटूंमध्ये जगातील सर्वोत्कृष्ट टेबल टेनिस खेळाडू मानल्या जाणारी झांग यिनिंग, 2008 ऑलिंपिकमध्ये 4 सुवर्णपदक जिंकणारे पोहणेपटू माईकल फेल्प्स आणि 2012 ऑलिंपिकमध्ये 5 सुवर्णपदक जिंकणारे जमस्टिक लियु झियांग यांचा समावेश आहे.
मात्र, चिनी ऑलिंपिक्सवर त्यांच्या शंकास्पद शेतकरी आणि कधीकधी क्रूर पद्धतींमुळे देखील टीका केली गेली आहे. काही क्रीडापटूंवर अंशकालिक काम करण्यास भाग पाडल्याचा आरोप करण्यात आला आहे किंवा जर ते अपेक्षा पूर्ण करू शकले नाहीत तर त्यांना शिक्षा केली जाईल. अ‍ॅथलीटमध्ये ड्रग्सचा वापरही मोठ्या प्रमाणावर आहे असे म्हटले गेले आहे.
चिनी ऑलिंपिक्स अनेक वादांचा विषय देखील आहेत. 2008 बीजिंग उन्हाळी ऑलिंपिकचे उद्घाटन 1989 च्या त्यानमेन चौकातील अत्याचारांना विरोध करण्याच्या उद्देशाने "चायना लाइट" दिव्यांसाठी आवाहन करून वादग्रस्त ठरले होते. 2022 बीजिंग हिवाळी ऑलिंपिक देखील मानवी हक्क संस्थांनी कठोरपणे टीका केली होती, कारण त्या चीनच्या शिनजियांग प्रांतातील उघुर मुसलमानांच्या मॉर्निंगविरुद्ध म्हणून दिसत होत्या.
चिनी ऑलिंपिक्सने अनेक महान क्रीडापटू, विजय आणि मानांकन जगापुढे आणले आहेत. परंतु, त्यांना त्यांच्या शंकास्पद पद्धतींमुळे आणि वादांमुळे देखील टीका केली गेली आहे. चिनी ऑलिंपिक्स हे विजय आणि विवाद दोन्हीचे मिश्रण आहेत.