जगाचा लाडका राज कपूर

अभिनेता, दिग्दर्शक, निर्माता असे बहुविध व्यक्तीमत्त्व म्हणून राज कपूर ओळखले जायचे. चित्रपटसृष्टीत दिलीप कुमार, देव आनंद यांच्यासोबत त्यांची गणना हिंदी सिनेमाच्या त्रिकुटातील एक म्हणून केली जायची. त्यांच्या चित्रपटांनी त्या काळात भारतातच नाही तर त्याच्या सीमांच्या बाहेरही अफाट लोकप्रियता मिळवली होती. राज कपूरनी आपल्या चित्रपटांमध्ये सामाजिक समस्या, प्रेमकथा, म्युझिकल असे विविध विषय हाताळले. बॉलीवूडच्या पहिल्या शोमॅनला आपण आजही संपूर्ण कुटुंबासह बघू शकतो. त्यांच्या चित्रपटांमधला कथाभाग, त्यांचे साधे संवाद, त्यांचे सुंदर संगीत, त्यांचा ग्लॅमर हे सर्व त्यांच्या चित्रपटांचे खास वैशिष्ट्य होते. राज कपूर यांच्या चित्रपटांना आंतरराष्ट्रीय पातळीवरही मोठे यश मिळाले. त्यांचे अनेक चित्रपट रशियासारख्या देशांमध्येही प्रसिद्ध झाले होते.

राज कपूर यांचा जन्म १४ डिसेंबर १९२४ रोजी पेशावर येथे झाला. त्यांचे वडील प्रसिद्ध अभिनेते पृथ्वीराज कपूर होते. त्यांच्या घरात त्यांच्या लहानपणापासूनच कला आणि चित्रपटांचे वातावरण होते. त्यामुळे त्यांचा कलही चित्रपटसृष्टीकडे होता. राज कपूर यांनी अनेक आंतरराष्ट्रीय पुरस्कारांसह पदमभूषण यासारख्या प्रतिष्ठित पुरस्कारांनी सन्मानित केले गेले होते.

राज कपूर यांचा पहिला चित्रपट 'आग' (१९४८) होता. या चित्रपटात त्यांनी केवळ अभिनयच केला नाही तर एक प्रमुख भूमिकाही साकारली होती. त्यानंतर, त्यांनी 'बरसात' (१९४९), 'आवारा' (१९५१), 'श्री ४२०' (१९५५), 'संगम' (१९६४), 'मेरा नाम जोकर' (१९७०) आणि 'राम तेरी गंगा मैली' (१९८५) यांसारखे अनेक यशस्वी चित्रपट दिले. राज कपूरंच्या चित्रपटांना अफाट लोकप्रियता मिळाली होती.

राज कपूर यांच्या चित्रपटांमध्ये प्रेमकथा, सामाजिक समस्या, म्युझिकल अशा विविध विषयांचा समावेश होता. त्यांच्या चित्रपटांमध्ये साधे संवाद, सुंदर संगीत आणि ग्लॅमर होते. राज कपूर यांच्या चित्रपटांना आंतरराष्ट्रीय पातळीवरही मोठा यश मिळाला होता. त्यांचे अनेक चित्रपट रशियासारख्या देशांमध्ये प्रसिद्ध झाले होते.

२ जून १९८८ रोजी केवळ ६३ वर्षांचे असताना राज कपूर यांचे निधन झाले. त्यांच्या निधनाने चित्रपटसृष्टीला मोठा धक्का बसला होता. मात्र, त्यांचे चित्रपट आजही प्रेक्षकांच्या मनात अढळ आहेत. ते जगाचे लाडके अभिनेते, दिग्दर्शक आणि निर्माता होते.