पाकिस्तानचे आयएसआय प्रमुख फैज हमीद

पाकिस्तानच्या लष्करी गुप्तचर संस्था इंटर-सर्व्हिस इंटेलिजन्स (ISI) चे प्रमुख लेफ्टनंट जनरल फैज हमीद यांनी पाकिस्तानी आणि आंतरराष्ट्रीय राजकारणात एक उल्लेखनीय व्यक्तिमत्व ठरले आहे. त्यांच्या अलौकिक यशस्वी कारकिर्दीमुळे आणि पाकिस्तानच्या संरक्षण आणि सुरक्षा क्षेत्रातील महत्त्वपूर्ण भूमिकेमुळे त्यांची ओळख आहे.

वैयक्तिक इतिहास आणि सैनिकी कारकीर्द:

फैज हमीद यांचा जन्म 1964 मध्ये पाकिस्तानच्या एका लष्करी कुटुंबात झाला. ते पाकिस्तान मिलिटरी अॅकॅडमीचे माजी विद्यार्थी आहेत आणि त्यांनी पाकिस्तानच्या प्रतिष्ठित प्रभाग मागलीमधील 16व्या पलटणीत आपली कारकीर्द सुरू केली. त्यांनी पाकिस्तानची संरक्षण सेना कमांड आणि जनरल स्टाफ कोर्स आणि यूनायटेड किंग्डममधील कंबाइंड सर्विसेस स्टाफ कॉलेजमध्येही शिक्षण घेतले आहे.

आयएसआय प्रमुख म्हणून कारकीर्द:

2019 मध्ये, लेफ्टनंट जनरल फैज हमीद यांची पाकिस्तानचे आयएसआय प्रमुख म्हणून नियुक्ती करण्यात आली. आयएसआयचे प्रमुख म्हणून त्यांनी अफगाणिस्तान, भारतासह पाकिस्तानच्या शेजारी देशांशी संबंध हाताळण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. त्यांना आतंकवाद विरोधी ऑपरेशन्स आणि देशांतर्गत सुरक्षेत देखील नेतृत्व करण्याचे श्रेय दिले जाते.

अफगाणिस्तान:

अफगाणिस्तानात, फैज हमीद यांनी तालिबान आणि इतर सशस्त्र गटांसह पाकिस्तानचे हितसंबंध पुढे रेटण्यासाठी एक परोपकारी रणनीती स्वीकारली आहे. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे अफगाणिस्तानमध्ये शांतता आणि स्थिरता राखण्यासाठी पाकिस्तानची उपयुक्तता वाढली आहे.

भारत:

भारताशी संबंध हाताळण्याबाबत, फैज हमीद यांनी एक विरोधात्मक भूमिका घेतली आहे. त्यांनी भारतावर आतंकवादला पाठिंबा देण्याचा आरोप केला आहे आणि जम्मू-काश्मीरमध्ये हस्तक्षेप केला आहे. तथापि, त्यांनी शांतता आणि संवादाला प्रोत्साहन देण्यासाठी पाकिस्तानची तयारी देखील व्यक्त केली आहे.

आतंकवाद विरोधी ऑपरेशन्स:

आतंकवाद विरोधी ऑपरेशन्स मध्ये, फैज हमीद यांनी पाकिस्तानात अतिरेकी गटांवर तोटा करणारी मोहिम राबविली आहे. त्यांच्या नेतृत्वाखाली, आयएसआयने टेहरीक-ए-तालिबान पाकिस्तान (टीटीपी), इस्लामिक स्टेट आणि इतर अतिरेकी गटांना लक्ष्य केले आहे.

वाद आणि आलोचना:

फैज हमीद यांची आयएसआय प्रमुख म्हणून कारकीर्द विवादास्पद आहे. त्यांच्यावर पाकिस्तानी राजकारणात हस्तक्षेप करणे आणि पाकिस्तानमध्ये अतिरेकी गटांना पाठिंबा देणे याचा आरोप करण्यात आला आहे. मात्र, पाकिस्तानच्या राष्ट्रीय सुरक्षेचे रक्षण करण्यासाठी त्यांची कारकीर्द आवश्यक होती, असाही त्यांच्या समर्थकांचा दावा आहे.

भविष्यातील संभाव्यता:

पाकिस्तानच्या लष्करी आणि राजकीय भूमीवर फैज हमीद यांचे भवितव्य अनिश्चित आहे. आयएसआय प्रमुख म्हणून त्यांचा कार्यकाळ 2022 मध्ये समाप्त होणार आहे, आणि त्यांच्या उत्तराधिकाऱ्याचा अद्याप निर्णय झालेला नाही. मात्र, ते पाकिस्तानच्या संरक्षण आणि सुरक्षा क्षेत्रात एक प्रभावशाली व्यक्तिमत्व राहतील, अशी अपेक्षा आहे.

निष्कर्ष:

लेफ्टनंट जनरल फैज हमीद हे पाकिस्तानी आणि आंतरराष्ट्रीय राजकारणातली एक जटिल आणि विरोधाभासी व्यक्तिमत्ता आहेत. आयएसआयचे प्रमुख म्हणून त्यांच्या सेवेने पाकिस्तानच्या सुरक्षेचा आकार घडवण्यात आणि देशाच्या शेजारी देशांसह त्याचे संबंध घडवण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे. भविष्यात त्यांचे भवितव्य अनिश्चित असले तरी, ते पाकिस्तानच्या लष्करी आणि राजकीय भूमीवर एक प्रभावशाली व्यक्तिरेखा राहतील.