लॅटरल एन्ट्रीमधून यूपीएससीमध्ये सामील होण्याचा मार्ग
यूपीएससीच्या परीक्षेची तयारी करायची आहे पण वयाची मर्यादा पार करून गेलो आहात? नोकरी सोडून पूर्ण वेळानं तयारी करणं शक्य नाही? अशा परिस्थितीत लॅटरल एन्ट्री योजना तुमच्यासाठी मदतदायक ठरू शकते.
लॅटरल एन्ट्री म्हणजे काय?
लॅटरल एन्ट्री ही यूपीएससीमध्ये सिव्हिल सेवा सामील होण्याची पर्यायी पद्धत आहे. यामध्ये, निवडलेल्या क्षेत्रात किमान 10 वर्षे अनुभव असलेल्या उमेदवारांना आयुष्याच्या कोणत्याही टप्प्यावर परीक्षेत बसण्याची परवानगी दिली जाते.
लॅटरल एन्ट्रीचा फायदा कोणाला?
- ज्यांची वयमर्यादा पार करून गेली आहे परंतु यूपीएससीचे स्वप्न आहे.
- नोकरी सोडून पूर्ण वेळ तयारी करणे शक्य नसलेले उमेदवार.
- विशिष्ट क्षेत्रातील तज्ञ ज्यांचा प्रशासकीय सेवेत योगदान देण्याचा उत्साह आहे.
लॅटरल एन्ट्रीची पात्रताः
लॅटरल एन्ट्रीद्वारे यूपीएससीमध्ये सामील होण्यासाठी खालील पात्रता पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
- भारतीय नागरिक अथवा संविधानाच्या कलम 5 किंवा कलम 6 अन्वये पात्र असणारा.
- निर्धारित क्षेत्रात किमान 10 वर्षे अनुभव.
- आवेदनाच्या शेवटच्या तारखेला 40 वर्षे पूर्ण झालेल्या नसाव्यात.
लॅटरल एन्ट्रीची प्रक्रियाः
लॅटरल एन्ट्रीद्वारे यूपीएससी परीक्षेत बसण्यासाठी खालील प्रक्रियांचे पालन करावे लागते.
- लॅटरल एन्ट्री रिक्त पदांच्या जाहिरातीचे लक्ष्य ठेवा.
- पात्रता पूर्ण करत असल्याची खात्री करा आणि वेळेवर अर्ज दाखल करा.
- लिखित परीक्षा आणि मुलाखत या दोन्ही टप्प्यांमध्ये उत्तीर्ण व्हा.
लॅटरल एन्ट्रीचे फायदेः
- वயमर्यादा पार केलेल्या उमेदवारांसाठी एक संधी.
- नोकरी सोडून पूर्णावधी तयारीची गरज नाही.
- विशिष्ट क्षेत्रातील ज्ञान आणि अनुभवाचा फायदा.
- सरकारी सेवेत आपल्या कौशल्याचे योगदान देण्याची संधी.
लॅटरल एन्ट्रीचे आव्हानः
- प्रतिस्पर्धा तीव्र असू शकते.
- नियमित तयारी करणाऱ्या उमेदवारांपेक्षा वयोगट मोठा असल्यामुळे तयारी अधिक कठीण होऊ शकते.
- जुनी नोकरी सोडून नवीन नोकरी व्यवस्थापित करणे कठीण असू शकते.
निष्कर्षः
लॅटरल एन्ट्री यूपीएससीमध्ये सामील होण्याचा पर्यायी मार्ग आहे जो त्यांना दुसरा पर्याय शोधणे शक्य नसलेल्या किंवा नोकरी सोडून पूर्णवेळ तयारी करू इच्छिणाऱ्या उमेदवारांसाठी उपयुक्त आहे. मात्र या मार्गातील आव्हानांविषयी जागरूक राहणे आणि तदनुसार तयारी करणे महत्वाचे आहे.