वेगवेगळ्या बातम्या वेगवेगळ्या अंगाने कशा वाचाव्यात?

तुम्ही बातमी वाचता म्हणजे काय करत असता हे तुम्हाला माहित आहे का? म्हणजे काय, केवळ कागद किंवा स्क्रीनवर छापलेल्या शब्दांचा गठ्ठा वाचत आहात का? अजिबात नाही! तुम्ही बातम्या लिहिणार्‍या पत्रकारांच्या डोक्यात चालणाऱ्या विचारांचा अंदाज घेत आहात. तुम्ही त्यांच्या जागी विचार करण्याचा प्रयत्न करत आहात, त्यांना जे हवे आहे ते शोधण्याचा प्रयत्न करत आहात.
तथापि, कोणतेही लेखन तुम्हाला काय वाटते किंवा त्यातून तुमचे काय निष्कर्ष निघतात यावर अवलंबून असते. वेगवेगळ्या पार्श्वभूमी, अनुभव आणि दृष्टिकोनाचे लोक एकच लेख वेगवेगळ्या प्रकारे समजावून घेऊ शकतात. हे लक्षात घेणे आवश्यक आहे, कारण यामुळे आपण वेगवेगळ्या बातम्यांना कसे प्रतिसाद देतो यावर परिणाम होऊ शकतो.
काही बातम्या भावनिक दृष्टीकोनातून लिहितात, तर काही विश्लेषणात्मक पद्धती स्वीकारतात. म्हणून, तुम्ही कोणत्या दृष्टीकोनातून बातम्या वाचत आहात हे लक्षात ठेवणे महत्त्वाचे आहे. जर तुम्ही एखादी भावनिक दृष्टीकोनातून लिहिलेली बातमी वाचत असाल, तर तुम्‍हाला त्याच्या तर्कशुद्धतेपेक्षा त्याच्या भावनिक गुणवत्तेवर अधिक भर असू शकतो. त्याउलट, जर तुम्ही विश्लेषणात्मक दृष्टीकोनातून लिहिलेली बातमी वाचत असाल, तर तुम्‍हाला त्याच्या भावनिक गुणवत्तेपेक्षा त्याच्या तर्कशुद्धतेवर अधिक भर देण्याची शक्यता आहे.
हे लक्षात ठेवणे देखील महत्त्वाचे आहे की सर्व बातम्या वैयक्तिक दृष्टिकोनातून लिहिलेल्या नसतात. काही बातम्या पूर्णपणे तथ्यांवर आधारित आहेत आणि त्यांचा कोणताही वैयक्तिक अजेंडा नसतो. या प्रकारच्या बातम्यांना वस्तुनिष्ठ मानले जाते. तथापि, सर्व बातम्या वस्तुनिष्ठ नसतात. काही बातम्या कोणत्या विशिष्ट दृष्टिकोनातून लिहिलेल्या असतात आणि त्यांचा एक स्पष्ट वैयक्तिक अजेंडा असतो. या प्रकारच्या बातम्यांना पक्षपाती मानले जाते.
म्हणून, तुम्ही कोणत्या प्रकारच्या बातम्यांवर विश्वास ठरवता याचा विचार करणे महत्त्वाचे आहे. वस्तुनिष्ठ बातम्या अधिक विश्वसनीय असतात कारण त्यांना कोणत्याही वैयक्तिक अजेंडाचा पाठिंबा नसतो. दुसरीकडे, पक्षपाती बातम्या कमी विश्वसनीय असतात कारण त्यांना एखादी विशिष्ट दृष्टीकोन प्रमाणित करण्याचा अजेंडा असतो.
तुम्ही बातम्यांना कसे प्रतिसाद देता याचा विचार करणे देखील महत्त्वाचे आहे. जर तुम्‍हाला एखाद्या बातमीचा राग येत आहे किंवा तुम्‍ही त्‍यावर अविश्‍वास करता, तर तुम्‍ही ते क्‍यो घडत आहे ते शोधण्याचा प्रयत्‍न केला पाहिजे. यामुळे तुम्हाला त्या बातमीचे अधिक चांगले मत बनवण्यास आणि तुम्हाला जाणीवपूर्वक आणि सुज्ञपणे त्यावर कसे प्रतिक्रिया द्यायची ते ठरवण्यास मदत होऊ शकते.
म्हणून, आज तुम्ही जेव्हा एखादी बातमी वाचता तेव्हा त्याबद्दल थोडा वेळ घ्या आणि या गोष्टी विचारात घ्या:
* लेखन कोणत्या दृष्टीकोनातून लिहिलेले आहे? भावनात्मक किंवा विश्लेषणात्मक?
* बातमी वस्तुनिष्ठ आहे किंवा पक्षपाती आहे?
* मला बातमीवर काय प्रतिक्रिया द्यायची आहे आणि का?
हे प्रश्न विचारून, तुम्ही बातम्यांना अधिक सुज्ञपणे आणि जाणीवपूर्वक प्रतिसाद देऊ शकता. तुम्ही बातम्यांमधून काय काढत आहात हे देखील समजू शकता आणि तुमच्या स्वतःच्या निर्णय आणि कल्पना विकसित करू शकता.
आजच्या वेळी, बातम्यांवर विचार करणे आणि त्यांच्यावर प्रतिसाद देणे हे पूर्वीपेक्षा अधिक महत्त्वाचे आहे. आम्हाला असे जग तयार करायचे आहे जेथे लोक वेगवेगळ्या दृष्टिकोनांचा आदर करतात आणि स्वतःसाठी विचार करू शकतात. बातम्यांवर विचार करणे आणि त्यांच्यावर प्रतिसाद देण्यास शिकणे, हे त्या दिशेने टाकलेले पहिले पाऊल आहे.