शब्द आणि त्याचे स्वरूप

आपण मराठीत जे बोलतो किंवा लिहितो त्या शब्दाचा मानसिक प्रतिरूप म्हणजे शब्दसृष्टी होते. शब्द ही गूढ आणि अमूर्त नसतात तर ती आपल्या नेहमीच्या वापरातूनच उदयास येतात. ती आपल्या भाषिक व्यवसायातील मूळभूत इमारतीच्या खाचांसारखी असतात. शब्दांशिवाय भाषिक व्यवहारच शक्य नाही. म्हणूनच शब्द भाषेची आणि तिच्या व्याकरणाची एक अत्यावश्यक आणि मूलभूत घटक आहे.
त्यामुळे शब्दांचे मूळ, त्यांची उत्क्रांती, त्यांचा व्यवहार आणि त्यांच्या निरनिराळ्या प्रकारांबद्दल माहिती असणे अत्यंत गरजेचे आहे. शब्दांचे अनेक प्रकार आहेत, ज्यात नावे, क्रियापद, विशेषणे, क्रियाविशेषणे, अव्यय आणि संयुक्ताक्षरे यांचा समावेश होतो.

नावे

नावे व्यक्ती, ठिकाणे, गोष्टी किंवा कल्पना यांसारख्या लोकांना किंवा गोष्टींना संदर्भित करतात. इंग्रजीमध्ये प्रारंभी मोठे अक्षर असून, मराठीमध्ये ते लहान अक्षरात लिहिले जातात. उदाहरणे:
* माणूस
* मुंबई
* पुस्तक
* आनंद

क्रियापद

क्रियापद क्रिया किंवा कारवाईचे वर्णन करतात. इंग्रजीमध्ये, वर्तमान काळातील तिसऱ्या व्यक्ती एकवचनात क्रियापदांचा शेवट "-s" किंवा "-es" या अक्षराने होतो, तर मराठीमध्ये ते विविध प्रत्यय घेतात. उदाहरणे:
* चालतो
* वाचते
* बोलतो
* पळतो

विशेषणे

विशेषणे लोकांचे, ठिकाणांचे, गोष्टींचे किंवा कल्पनांचे गुण, किंवा अवस्था यांचे वर्णन करतात. उदाहरणे:
* मोठे
* लाल
* सुंदर
* आनंदी

क्रियाविशेषणे

क्रियाविशेषणे क्रिया, विशेषण किंवा इतर क्रियाविशेषणे कशी किंवा कधी घडतात किंवा संदर्भित करतात त्याचे वर्णन करतात. उदाहरणे:
* लवकर
* जोरात
* सावकाश
* थोडे

अव्यय

अव्यय म्हणजे असे शब्द जे वाक्याच्या व्याकरणिक संरचनेचा भाग म्हणून वापरले जातात पण त्यांचे स्वतःचे रूप बदलत नाही. उदाहरणे:
* आणि
* पण
* म्हणून
* म्हणजे

संयुक्ताक्षरे

संयुक्ताक्षरे ही दोन किंवा अधिक शब्दाच्या जोडणीचे एक प्रकार आहे. उदाहरणे:
* घरगुती
* विमानतळ
* शाळाबाई