सुरुंदला भोवतालची फेरी




जपान्याचा येन आंतरराष्ट्रीय चलनाच्या व्यवहारात सर्वाधिक वापरल्या जाणाऱ्या चलनांपैकी एक आहे. देशाच्या मजबूत अर्थव्यवस्थेमुळे येन हा सुरक्षित आश्रय मानला जातो आणि कम जोखीम असलेल्या गुंतवणुकीसाठी वापरला जातो. परंतु, येनच्या गेल्या काही वर्षांतील कमजोर कामगिरीमुळे व्यापाऱ्यांना आणि गुंतवणूकदारांना चिंता वाढली आहे.
येनचा दुर्बलतेचा प्रवास 2013 मध्ये सुरू झाला, जेव्हा जपानच्या सेंट्रल बँकेने एक उदार अर्थव्यवस्था चालवायला सुरुवात केली, ज्यामुळे बाजारात अतिरिक्त येनचा पुरवठा झाला. यामुळे येनच्या किमतीत घट झाली, कारण त्याचा पुरवठा त्याच्या मागणीपेक्षा जास्त होता.
येनच्या कमजोरीतींमध्ये वाढत चाललेल्या जुनीकरण समस्येचाही हातभार लागला आहे. जपानमध्ये 65 वर्षांपेक्षा जास्त वय असलेल्या लोकांचा वाटा इतर कोणत्याही विकसित देशापेक्षा जास्त आहे आणि हा आकडा वाढत चालला आहे. यामुळे सरकारवर वृद्धांच्या पेन्शन आणि आरोग्यसेवेवर वाढत्या खर्चाचा ताण येत आहे, ज्यामुळे येनचे मूल्य कमी होण्याची भीती वाढली आहे.
येनच्या दुर्बलतेचा परिणाम जपानच्या अर्थव्यवस्थेवर आणि त्याच्या नागरिकांवर गंभीर होत आहे. किमती वाढणे, बचत करणे आणि निवृत्तीसाठी पैसे जमा करणे कठीण झाले आहे. दुर्बल येनमुळे देशाच्या आयातीचा खर्चही वाढला आहे, ज्यामुळे जपानचे व्यापार संतुलन बिघडले आहे.
येनच्या कमजोरीने जगभरातील व्यापाऱ्यांना आणि गुंतवणूकदारांनाही चिंता वाढवली आहे. येनवर आधारित गिरावणी असलेल्या अनेक चलनांच्या किमतीत घट झाली आहे, ज्यामुळे साखळी प्रतिक्रिया उद्भवली आहे. यामुळे आंतरराष्ट्रीय चलन बाजारातील अस्थिरता वाढली आहे आणि निवेशकांसाठी जागतिक अर्थव्यवस्थेत नेव्हिगेट करणे अधिक कठीण झाले आहे.
येनच्या कमजोर कामगिरीचा जपान आणि विश्व अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक आणि नकारात्मक दोन्ही परिणाम होत आहेत. अल्प मुदतीत, कमकुवत येनमुळे जपानची निर्यात अधिक स्पर्धात्मक होण्याची शक्यता आहे परंतु दीर्घ मुदतीत, यामुळे जपानवर अधिक कर्ज जमा होऊ शकते आणि देशाच्या आर्थिक वृद्धीचा मार्ग अडथळा येऊ शकतो.
येनच्या भविष्याबद्दल अंदाज अद्याप अनिश्चित आहेत. काही अर्थतज्ञांना विश्वास आहे की येन कमकुवत राहू शकतो, तर इतर असा युक्तिवाद करतात की त्याची किंमत कालांतराने स्थिर होईल. येनच्या भविष्यावर निर्णायक प्रभाव कमी व्याजदर, जुनीकरण आणि जपानची आर्थिक धोरणे यासह अनेक घटक असतील.
येनच्या कमजोरीचे दीर्घकालीन परिणाम काय असतील हे सांगणे आणखी कठीण आहे. असे होऊ शकते की जपान कमकुवत येनशी जुळवून घेईल आणि देशाची अर्थव्यवस्था चांगली कामगिरी करत राहील. मात्र, हे देखील शक्य आहे की येनची कमजोरी अधिक गंभीर आर्थिक संकटाकडे झुकणारी ठरेल.
येनची कमजोरी ही जपान आणि जगभरातील अर्थव्यवस्थेसाठी एक प्रमुख समस्या आहे. येनच्या कमजोरीचे परिणाम काय असतील हे पाहणे उर्वरित आहे परंतु हे स्पष्ट आहे की येनच्या भविष्याचा अंदाज कोणालाही नाही.