উজ্জয়িনী: পবিত্র নগরী, মহাকালেশ্বরের আবাসস্থল




ఓం నమః శివాయ! మధ్యప్రదేశ్‌లోని పవిత్ర నగరం ఉజ్జయిని దాని సుసంపన్న చరిత్ర, ఆధ్యాత్మిక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందింది. దీనిని "అవంతి" అని కూడా పిలుస్తారు, ఇది హిందూ పురాణాలలో ముఖ్యమైన ప్రదేశం.
మధ్య భారతదేశంలోని పురాతన నగరాల్లో ఒకటైన ఉజ్జయిని కృత్రిమ నర్మదా నది ఒడ్డున ఉంది. దీని ప్రస్తావన వేదాలు, పురాణాలలో కూడా ఉంది. ఇది సుప్రసిద్ధ సందర్శకులు మరియు పాలకులకు నిలయం, వీరిలో మహారాజా విక్రమాదిత్య, భోజుడు, రాజా కుషానులు ఉన్నారు.
మహాకాళేశ్వర ఆలయం:
ఉజ్జయినిలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ ఆలయం మహాకాళేశ్వర ఆలయం. మధ్య భారతదేశంలోని 12 జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటైన ఇది, దీనిని "క్షిరసాగర" అని కూడా పిలుస్తారు. శివుడు ఇక్కడ ప్రధాన దేవతగా పూజించబడతాడు. ఆలయం యొక్క గర్భగుడిలో ఒక భారీ లింగం, తనకు రుద్రాక్ష మాల మరియు పాము మూడు తలలతో అలంకరించారు.

ప్రతిరోజూ భక్తులు భారీ సంఖ్యలో ఆలయాన్ని సందర్శిస్తాయి. అభిషేకం, ఆరతి వంటి పెద్ద ఎత్తున పూజలు నిర్వహించ బడుతాయి. శ్రావణ మాసంలో, లక్షలాది భక్తులు ఆలయాన్ని సందర్శించి, నర్మదా నదిలో పవిత్ర స్నానం చేస్తారు.

సిద్ధవటా:
ఉజ్జయినిలో మరింత ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రదేశం సిద్ధవటా. దీనిని "మోక్షదాయక్" అని కూడా పిలుస్తారు, ఇక్కడ పురాతన వటవృక్షం ఉంది. పురాణాల ప్రకారం, గౌతమ బుద్ధుడు ఈ వృక్షం క్రింద తపస్సు చేశారు. ఇది బొధి వృక్షం తర్వాత రెండవ అత్యంత పవిత్రమైన వృక్షంగా పరిగణించబడుతుంది.

సిద్ధవటాకు సమీపంలో ఒక పురాతన దేవాలయం, దేవి హరసిద్ధి మాత ఆలయం ఉంది. దీనిని "చామర్ యంత్ర" అని కూడా పిలుస్తారు. దేవత హరసిద్ధికి ఈ ప్రదేశం చాలా పవిత్రమైనదిగా భావిస్తారు. చాలా మంది భక్తులు తమ కోరికలను నెరవేర్చమని దేవికి ప్రార్ధిస్తారు.

గణధర్ విష్ణు ఆలయం:
ఉజ్జయినిలోని గణధర్ విష్ణు ఆలయం హిందువులకు మరొక ముఖ్యమైన ఆలయం. విష్ణుమూర్తికి అంకితం చేయబడిన ఈ ఆలయం పురాతనమైనది మరియు దేశవ్యాప్తంగా భక్తులను ఆకర్షిస్తుంది. ఆలయంలోని శిల్పకళ చాలా ప్రత్యేకమైనది, ఇది దాని నైపుణ్యానికి ప్రత్యేకమైనది.

కర్ణ పిశాచ అబ్జర్వేటరీ:

ఉజ్జయిని దాని ఖగోళశాస్త్ర ప్రాముఖ్యతకు కూడా ప్రసిద్ధి చెందింది. మహారాజా జయసింహ ఉజ్జయినిలో కర్ణ పిశాచ అబ్జర్వేటరీని నిర్మించారు. ఈ అబ్జర్వేటరీలో 13 శాశ్వత ఖగోళ వాయిద్యాల సేకరణ ఉంది, ఇది పూర్తిగా రాతితో నిర్మించబడింది.

ఈ వాయిద్యాలు ప్రాచీన భారతీయుల ఖగోళ శాస్త్ర నైపుణ్యం మరియు వారి సమయ మాపన వ్యవస్థను ప్రదర్శిస్తాయి. అబ్జర్వేటరీ భారతీయ ఖగోళ శాస్త్ర చరిత్రలో ఒక ముఖ్యమైన మైలురాయిగా భావించబడుతుంది.

మహాకాలేశ్వర పుస్తక ప్రదర్శన:
ఉజ్జయినిలోని మరొక ముఖ్యమైన వార్షిక కార్యక్రమం "మహాకాళేశ్వర పుస్తక ప్రదర్శన". ఈ ప్రదర్శన శీతాకాలంలో జరుగుతుంది మరియు ఇది దేశవ్యాప్తంగా ప్రచురణకర్తలు, పుస్తక ప్రేమికులు మరియు కళాకారులను ఆకర్షిస్తుంది.

ఈ ప్రదర్శనలో వివిధ భాషలు, విభిన్న అంశాలకు సంబంధించిన పుస్తకాలతో విస్తృత శ్రేణి పుస్తకాలు ప్రదర్శించబడ్డాయి. పుస్తక పఠనం, సాహిత్యం మరియు కళలను ప్రోత్సహించడానికి ఇది ఒక గొప్ప వేదిక.

ముగింపు:
పవిత్ర నగరం ఉజ్జయిని చారిత్రక, ఆధ్యాత్మిక, సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యతకు నిలయం. దాని అద్భుతమైన ఆలయాలు, పురాతన కట్టడాలు మరియు సాంస్కృతిక వారసత్వం ఈ నగరాన్ని భారతదేశంలో అత్యంత ఆకర్షణీయమైన పర్యాటక ప్రదేశాలలో ఒకటిగా చేశాయి.