આયતોલ્લાહ અલી ખમનેઈ

"ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા અલી ખમનેઈની શુ છે, રાજ્ય રહસ્યો"?
અલી ખમનેઈ 33 વર્ષથી ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા તરીકે સેવા આપી રહ્યા છે. તેઓ શક્તિશાળી ધાર્મિક વ્યક્તિ છે જેમણે દેશ પર નોંધપાત્ર પ્રભાવ ધરાવે છે.

પરિચય

અલી ખમનેઈનો જન્મ 1939માં ઈરાનના મશ્હદમાં થયો હતો. તેમણે ધાર્મિક પરિવારમાં ઉછેર પામ્યા અને નાની ઉંમરથી જ ધાર્મિક અભ્યાસ શરૂ કર્યો. તેઓ રુહોલ્લાહ ખોમેનીના અનુયાયી બન્યા, જેઓ ઈરાની ક્રાંતિના નેતા હતા અને 1979માં ઈરાનના પ્રથમ સર્વોચ્ચ નેતા બન્યા હતા.
ખમનેઈ ખોમેનીના નજીકના સાથી હતા અને ક્રાંતિમાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવી હતી. ક્રાંતિ પછી, તેમણે ઈરાનની નવી ઈસ્લામિક સરકારમાં વિવિધ પદો સંભાળ્યા હતા, જેમાં રક્ષા મંત્રી અને રાષ્ટ્રપતિનો પણ સમાવેશ થાય છે.

સર્વોચ્ચ નેતા

1989માં ખોમેનીનું અવસાન થયા પછી ખમનેઈ ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા બન્યા. સર્વોચ્ચ નેતા ઈરાનમાં સૌથી શક્તિશાળી વ્યક્તિ છે, જે ધાર્મિક અને રાજકીય બંને બાબતો પર અંતિમ અધિકાર ધરાવે છે.
ખમનેઈએ ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા તરીકે ઘણા પડકારોનો સામનો કર્યો છે, જેમ કે 1980-88ની ઈરાન-ઈરાક લડાઈ, 1999ના વિદ્યાર્થી વિદ્રોહ અને 2009ની લીલી ક્રાંતિ. તેઓ યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ સામે પણ બહુ મોટા છે. વિરોધી, જેમને તેઓ "સામ્રાજ્યવાદી શત્રુ" માને છે.
ખમનેઈ ઈરાનમાં એક વિવાદાસ્પદ વ્યક્તિ છે. કેટલાક લોકો તેમને દેશના મજબૂત નેતા તરીકે જુએ છે જેમણે ઈરાનને ઘણા પડકારોનો સામનો કરવામાં મદદ કરી છે. અન્ય લોકો તેમને એક સત્તાવાદી માને છે જેમણે ઈરાનમાં ઘણી સમસ્યાઓનું કારણ બનેલી નીતિઓ लागू કરી છે.

સર્વોચ્ચ નેતાની શક્તિઓ

ઈરાનના બંધારણ અનુસાર, સર્વોચ્ચ નેતા હેઠળની શક્તિઓ ધરાવે છે:

સશસ્ત્ર દળોના કમાન્ડર-ઇન-ચીફ તરીકે સેવા આપવી
રાष्ट्रપति સહિત સરકારી અધિકારીઓની નિયુક્તિ અને બરતરફ કરવી
કાનૂનની મંજૂરી અને વીટો
યુદ્ધ અને શાંતિની ઘોષણા
રાજ્યની નીતિ તૈયાર કરવી

સર્વોચ્ચ નેતા મજલિસ (સંસદ) અને ન્યાયपालિકા પર પણ નજર રાખે છે.

સર્વોચ્ચ નેતાની ડ્યુટીઝ

ઈરાનના બંધારણ અનુસાર, સર્વોચ્ચ નેતાની નીચેની ફરજો છે:

ઇસ્લામના સિદ્ધાંતોના સંરક્ષણ અને પ્રમોશન
વિદેશી સામ્રાજ્યવાદનો સામનો
લોકોના હિતોનું રક્ષણ
ઈસ્લામિક સરકારના સિદ્ધાંતો અને મૂલ્યોની જાળવણી
સરકારની ત્રણ શાખાઓ (કાનૂનવિધાયી, કારોબારી અને ન્યાયપાલિકા) વચ્ચે સંતુલન જાળવવું

સર્વોચ્ચ નેતાનું સત્તા પરાણું

ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતાને અમર્યાદિત અધિકાર આપવામાં આવ્યા છે. બંધારણ તેમને "સાધારણ માનવીઓ પર શ્રેષ્ઠતા" આપે છે અને તેમના નિર્ણયોને અંતિમ માનવામાં આવે છે. તેઓ માત્ર એક્સપર્ટ્સ અસેમ્બલી દ્વારા જ દૂર કરી શકાય છે, જે 86 ધાર્મિક વિદ્વાનોનો સમૂહ છે જે સર્વોચ્ચ નેતાને ચૂંટે છે.

સર્વોચ્ચ નેતાનો વારસો

અલી ખમનેઈ એક વિવાદાસ્પદ વ્યક્તિ છે જેમનો ઈરાનના ઇતિહાસ પર ઊંડો પ્રભાવ રહ્યો છે. ઈરાનને ઘણા પડકારોનો સામનો કરવામાં મદદ કરવાનું તેમને શ્રેય આપવામાં આવે છે, પરંતુ તેમના પર માનવધિકાર ઉલ્લંઘન અને ઈરાનને એકાંત માં રાખવાનો આરોપ પણ લગાવવામાં આવ્યો છે.

નિષ્કર્ષ

અલી ખમનેઈ 33 વર્ષથી ઈરાનના સર્વોચ્ચ નેતા છે. તેઓ શક્તિશાળી ધાર્મિક વ્યક્તિ છે જેમણે દેશ પર નોંધપાત્ર પ્રભાવ ધરાવે છે. તેમનો વારસો મિશ્ર છે, અને તેઓ એક વિવાદાસ્પદ વ્યક્તિ રહે છે.