ગીતા ગોપીનાથ: આઈએમએફના ભારતીય મહિલાનું અસામાન્ય પ્રવાસ




આઈએમએફના વર્તમાન ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ, ગીતા ગોપીનાથ એક અસાધારણ અને પ્રેરણાદાયી વ્યક્તિ છે. તેમનો ઇન્ટરનેશનલ મોનિટરી ફંડ (IMF) ની આર્થિક સલાહકાર તરીકેનો અનુભવ, અગ્રણી અર્થશાસ્ત્રીઓ અને વિશ્વના નેતાઓ સાથેની તેમની ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓની કથાઓ સાથે, તેમના પડકારજનક પરંતુ પુરસ્કારદાયક યાત્રાનું એક અનન્ય દૃષ્ટિકોણ પ્રદાન કરે છે.
પ્રારંભિક જીવન અને શિક્ષણ
ગીતાનો જન્મ 1971માં ભારતના કેરળ રાજ્યમાં થયો હતો. તેમણે દિલ્હી સ્કૂલ ઓફ ઈકોનોમિક્સથી અર્થશાસ્ત્રમાં સ્નાતકની ડિગ્રી મેળવી અને પછી વોશિંગ્ટન ડી.સી. સ્થિત અમેરિકન યુનિવર્સિટીમાંથી પીએચ.ડી. મેળવી. તેમના ડોક્ટરલ સંશોધનથી ભારતીય વેપાર નીતિઓ અને વિકાસ પરના તેમના પ્રારંભિક હિતનો પણ ખ્યાલ આવ્યો હતો.
અકાદમિક કરિયર
પીએચ.ડી. પૂર્ણ કર્યા પછી, ગોપીનાથે હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટી અને પ્રિન્સટન યુનિવર્સિટી સહિત વિવિધ પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓમાં અર્થશાસ્ત્ર શીખવ્યું. તેમના સંશોધનમાં આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર, વિકાસ અર્થશાસ્ત્ર અને નાણાકીય સંકટોના ક્ષેત્રોમાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું હતું. તેમનું કાર્ય પ્રભાવશાળી અર્થશાસ્ત્ર જર્નલમાં પ્રકાશિત થયું હતું અને તેમને આંતરરાષ્ટ્રીય માન્યતા અપાવી હતી.
IMF ખાતે
2018માં, ગોપીનાથને આઈએમએફના ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. તે આ ભૂમિકા સંભાળનારી પ્રથમ મહિલા છે અને તે વિશ્વના સૌથી પ્રભાવશાળી આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સંસ્થાના નેતૃત્વમાં રહેનાર સૌથી નાની વયની અને પ્રથમ ભારતીય છે. ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ તરીકે, તેઓ આઈએમએફના વૈશ્વિક આર્થિક સંશોધન એજન્ડા માટે જવાબદાર છે અને વૈશ્વિક આર્થિક મુદ્દાઓ પર સલાહ આપે છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય માન્યતા
ગોપીનાથે આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયમાં ભારે સન્માન મેળવ્યું છે. તેમને રોયલ ઇકોનોમિક સોસાયટી દ્વારા એકર ફેલોશિપ સહિત અનેક પ્રતિષ્ઠિત પુરસ્કારો અને માન્યતાઓ મળી છે. તેમને ફોર્બ્સ દ્વારા વિશ્વની સૌથી શક્તિશાળી મહિલાઓની યાદીમાં પણ સામેલ કરવામાં આવી છે.
પડકારો અને સિદ્ધિઓ
આઈએમએફના ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ તરીકે, ગોપીનાથને અનેક પડકારોનો સામનો કરવો પડ્યો છે.

કોવિડ-19 રોગચાળો વિશ્વ અર્થતંત્ર માટે એક અભૂતપૂર્વ આંચકો હતો અને ગોપીનાથ તેના આર્થિક પતનને સંબોધવા માટે આગળ રહ્યા છે. તેમણે વૈશ્વિક આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપવા માટે રાજકીય નીતિ નિર્માતાઓને સલાહ આપી છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે.

આઈએમએફને આંતરરાષ્ટ્રીય ઋણ સંકટનો સામનો કરી રહેલા દેશોને સહાય પ્રદાન કરવાની પણ જવાબદારી છે. ગોપીનાથે આ દેશોને તેમના ઋણની સ્થિતિસ્થાપક્તામાં સુધારો કરવા અને સતત આર્થિક વૃદ્ધિ હાંસલ કરવામાં મદદ કરવા માટે સુધારાના કાર્યક્રમો ડિઝાઇન કરવામાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવી છે.

ગોપીનાથના માર્ગદર્શન હેઠળ, આઈએમએફએ આબોહવા પરિવર્તનના આર્થિક પરિણામોને સંબોધવા માટે પણ પગલાં લીધાં છે. તેમણે આબોહવા-લવચીક નાણાકીય નીતિઓને પ્રોત્સાહન આપવા અને આબોહવા-સંબંધિત રોકાણને સમર્થન આપવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે.

તેમની સિદ્ધિઓ હોવા છતાં, ગોપીનાથે એક મહિલા અને રંગીન વ્યક્તિ તરીકે વિશ્વ અર્થતંત્રના નેતૃત્વમાં પોતાના અનુભવોની ચર્ચા કરી છે. તેમણે વિવિધતા અને સમાવેશની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો છે, ખાસ કરીને આર્થિક નીતિ નિર્માણમાં.

ગોપીનાથનો માર્ગ આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક નીતિ નિર્માણમાં ભારતીય મહિલાઓ માટે શક્યતાઓની એક ઝલક પ્રદાન કરે છે. તેમનો અનુભવ દર્શાવે છે કે સખત મહેનત, નિર્ધારણ અને સહયોગ સાથે, વ્યક્તિગત અને વ્યાવસાયિક સિદ્ધિઓની સીમા વિનાની દુનિયા બનાવી શકાય છે.

ભવિષ્યમાં, ગોપીનાથ વૈશ્વિક આર્થિક પુનઃપ્રાપ્તિને ટેકો આપવા અને આબોહવા પરિવર્તનની આર્થિક પડકારોને સંબોધવામાં આગળ રહેવા