પ્રસ્તાવના:
હોળી, દિવાળી અને નવરાત્રીની સાથે તીજ પણ હિન્દુ મહિલાઓ દ્વારા ઉજવવામાં આવતો એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ તહેવારનો દિવસ ભગવાન શિવ અને દેવી પાર્વતીના પ્રેમ અને સમર્પણનું પ્રતીક છે.
તીજની તારીખ:
તીજ શ્રાવણ મહિનાના શુક્લ પક્ષની ત્રીજના દિવસે ઉજવવામાં આવે છે. 2024માં, તીજ 12 ઑગસ્ટ, સોમવારના રોજ ઉજવવામાં આવશે.
તીજનું મહત્વ:
તીજ એ એક એવો તહેવાર છે જેમાં સુહાગિન મહિલાઓ પોતાના પતિના લાંબા આયુષ્ય અને સુખાકારી માટે પ્રાર્થના કરે છે. પરિણીત મહિલાઓ 16 શણગાર કરે છે અને વ્રત રાખે છે. તેઓ દિવસભર નિર્જળ ઉપવાસ કરે છે અને ફક્ત ફળ અને દૂધનું સેવન કરે છે.
તીજની ઉજવણી:
તીજનો તહેવાર ત્રણ દિવસ સુધી ચાલે છે. پہલાં દિવસને હરિયાળી તીજ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે મહિલાઓ ઝૂલે છે અને ગીતો ગાય છે. બીજા દિવસને નરોલી તીજ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે મહિલાઓ શોભાયાત્રા કાઢે છે અને દેવી પાર્વતીની પૂજા કરે છે. ત્રીજા દિવસને કાજળી તીજ કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે મહિલાઓ કાજળી ગીતો ગાય છે અને પૂજા કરે છે.
તીજનો ઇતિહાસ:
તીજના તહેવારનો ઉલ્લેખ રામાયણ અને મહાભારત જેવા પૌરાણિક ગ્રંથોમાં જોવા મળે છે. પૌરાણિક કથા અનુસાર, દેવી પાર્વતીએ ભગવાન શિવને તેના પતિ તરીકે મેળવવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી. તેણીની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને, ભગવાન શિવે તેણીની ઈચ્છા પૂરી કરી અને તેણી સાથે લગ્ન કર્યા. તીજનો તહેવાર આ જ લગ્નની ઉજવણી કરે છે.
તીજ સાથે સંકળાયેલી માન્યતાઓ:
તીજ સાથે કેટલીક માન્યતાઓ જોડાયેલી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જે મહિલાઓ તીજનું વ્રત રાખે છે તેમના પતિનું લાંબું આયુષ્ય અને સુખાકારી રહે છે. એવું પણ માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે દેવી પાર્વતીની પૂજા કરવાથી યોગ્ય વર મળે છે.
તીજની ઉજવણીમાં સુરક્ષા સાવચેતી:
તીજની ઉજવણી દરમિયાન, કેટલીક સુરક્ષા સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે:
ઉપસંહાર:
તીજ એ હિન્દુ મહિલાઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે. આ તહેવાર પ્રેમ, સમર્પણ અને શુભેચ્છાનું પ્રતીક છે. તીજની ઉજવણીમાં ભાગ લેવાથી આપણે આપણી સંસ્કૃતિ અને પરંપરા સાથે જોડાઈ શકીએ છીએ.