પાકિસ્તાનની ઈન્ટર-સર્વિસીસ ઈન્ટેલિજન્સ (ISI) એક શક્તિશાળી ગુપ્તચર સંસ્થા છે જેને દક્ષિણ એશિયામાં સૌથી મોટી અને સૌથી અસરકારક ગુપ્તચર સંસ્થાઓમાંની એક ગણવામાં આવે છે.
ISIનો વર્તમાન ચીફ ફૈઝ હમીદ એક અનુભવી અને આદરણીય સૈન્ય અધિકારી છે જે તેની ચતુરાઈ અને ગુપ્ત માહિતીના ક્ષેત્રમાં કુશળતા માટે જાણીતો છે.
ફૈઝ હમીદનો જન્મ 1963માં પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતમાં થયો હતો. તેમણે પાકિસ્તાન મિલિટરી એકેડમીમાંથી સ્નાતક થયા અને પછી તેઓ પાકિસ્તાન આર્મીમાં જોડાયા.
પોતાની લાંબી કેરિયર દરમિયાન, હમીદે વિવિધ સૈન્ય એકમોની કમાન સંભાળી છે. તેઓ એક પ્રખ્યાત પેરાટ્રુપર અને કમાન્ડો છે.
જૂન 2019માં, હમીદને પાકિસ્તાનની નવી ISI ચીફ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. તેમની નિમણૂકને એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ગણવામાં આવ્યું હતું, કારણ કે તે ISIના સૌથી યુવાન ચીફ હતા.
હમીદની નિમણૂક એવા સમયે કરવામાં આવી હતી જ્યારે પાકિસ્તાન ભારત સહિત તેના પ્રદેશના અન્ય દેશો સાથે તણાવનો સામનો કરી રહ્યું હતું.
ISI ચીફ તરીકે, હમીદ પાકિસ્તાનની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે જવાબદાર છે. તેઓ દેશની ગુપ્તચર એકત્રીકરણ અને વિશ્લેષણ એજન્સીનું નેતૃત્વ કરે છે.
હમીદે આતંકવાદ સામેની લડત અને પાકિસ્તાનના પ્રાદેશિક હિતોને આગળ વધારવામાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.
જો કે હમીદ ISIના સફળ ચીફ રહ્યા છે, પરંતુ તેઓ વિવાદોથી પણ બચી શક્યા નથી. કેટલાક આલોચકોએ આરોપ લગાવ્યો છે કે તેઓ આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોમાં પાકિસ્તાનના હિતોને નુકસાન પહોંચાડવા માટે ISIનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.
2021માં, હમીદને પાકિસ્તાનની રાજકીય પ્રક્રિયામાં હસ્તક્ષેપ કરવા બદલ સેવામાંથી બરતરફ કરવામાં આવ્યા હતા.
ફૈઝ હમીદને ISIના સૌથી સફળ ચીફમાંના એક તરીકે યાદ રાખવામાં આવશે. તેમના નેતૃત્વ હેઠળ, ISI એ પાકિસ્તાનની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે.
જો કે, તેમનો વારસો વિવાદાસ્પદ છે. કેટલાક લોકો તેમને એક રાષ્ટ્રવાદી વ્યક્તિ તરીકે જુએ છે જેઓએ પાકિસ્તાનના હિતોને બચાવ્યા, જ્યારે અન્ય લોકો તેમને એક સત્તાધારી તરીકે જુએ છે જેઓએ લોકશાહી અને માનવાધિકારોને નુકસાન પહોંચાડ્યું.