પ્રેમાનંદ જી મહારાજ
જો તમે સંતોની વાતોનો ઘણો શોખીન હોવ તો તમે પ્રેમાનંદ જી મહારાજનું નામ તો જરૂર જ સાંભળ્યું હશે. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના પરમભક્ત પ્રેમાનંદ જી મહારાજનો જન્મ એક ગરીબ પરિવારમાં થયો હતો. તેમના પિતાનું નામ ગોવિંદ શરણ અને માતાનું નામ શારદા દેવી હતું. તેમનો જન્મ 1972માં બિહારના સરસૌલ ગામમાં થયો હતો.
તેમના બાળપણનું નામ અનિરુદ્ધ કુમાર પાંડે હતું. નાનપણથી જ તેમનો અભ્યાસમાં બિલકુલ રસ ન હતો. તેઓ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિમાં જ મગ્ન રહેતા. તેઓ દરરોજ ગાયત્રી મંત્રનો જાપ કરતા હતા.
એક દિવસ તેમના પિતા તેમને ભણવા માટે ગુરુકુળ મોકલવાનું નક્કી કર્યું. પરંતુ તેઓ ગુરુકુળમાં પણ ભણતા નહોતા. તેઓ માત્ર ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિમાં જ મસ્ત રહેતા હતા. આ જોઈને તેમના પિતા ખૂબ જ ગુસ્સે થતા હતા. તેઓ તેમના પર ઘણી ઠપકો પણ આપતા હતા. પરંતુ તેમના પર તેનો કોઈ અસર પડતો ન હતો.
એક દિવસ તેમના પિતાએ તેમને કહ્યું કે, "જો તú ભણશે નહીં તો હું તને ઘરની બહાર કાઢી દઈશ." આ સાંભળીને અનિરુદ્ધ કુમાર પાંડે ઘરની બહાર નીકળી ગયા.
તેમણે બિહાર છોડીને યુપી તરફ પ્રસ્થાન કર્યું. રસ્તામાં તેમને ઘણી તકલીફોનો સામનો કરવો પડ્યો. પરંતુ તેઓ હિંમત ન હાર્યા. તેઓ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનું નામ લેતા રહ્યા.
થોડા દિવસ બાદ તેઓ વૃંદાવન પહોંચ્યા. વૃંદાવન પહોંચીને તેમણે દિવસે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિ કરી અને રાતે તેમણે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના મંદિરની સેવા કરી.
એક દિવસ તેઓ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના મંદિરની સેવા કરી રહ્યા હતા કે ત્યાં એક સાધુ આવ્યા. તે સાધુએ તેમને કહ્યું કે, "બાળક, તú ભગવાન શ્રી કૃષ્ણનો પરમભક્ત છે. હું તને દીક્ષા આપું છું.
" તે સાધુએ તેમનું નામ પ્રેમાનંદ દાસ રાખ્યું. પ્રેમાનંદ દાસે તે સાધુ પાસેથી ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિના ઘણા મંત્ર અને સ્તોત્ર શીખ્યા.
પ્રેમાનંદ દાસ વૃંદાવનમાં ઘણા વર્ષો સુધી રહ્યા. તેઓ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિમાં મગ્ન રહેતા હતા. તેઓ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના સ્તુતિગાન કરતા હતા અને તેમના નામનો જાપ કરતા હતા.
તેમની ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે તેમને દર્શન આપ્યા. ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે તેમને કહ્યું કે, "પ્રેમાનંદ, તú મારો પરમભક્ત છે. હું તને વરદાન આપું છું કે તú જેનું પણ નામ લેશે તે તારો ભક્ત બની જશે."
પ્રેમાનંદ દાસે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણને કહ્યું કે, "પ્રભુ, હું તમારા નામનો પ્રચાર કરવા માંગુ છું." ભગવાન શ્રી કૃષ્ણે કહ્યું કે, "તú મારું નામ પ્રચાર કર. હું હંમેશા તારા સાથે રહીશ."
પ્રેમાનંદ દાસે ભારતના ઘણા ભાગોની યાત્રા કરી અને ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના નામનું પ્રચાર કર્યું. તેઓ જ્યાં પણ જતા હતા ત્યાં લોકો તેમની વાણીથી પ્રભાવિત થતા હતા અને ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના ભક્ત બની જતા હતા.
પ્રેમાનંદ દાસના ઘણા શિષ્યો હતા. તેમના શિષ્યોમાં પં. વિઠ્ઠલ રુક્મીણી, પં. અનામી, પં. સુંદરલાલ, પં. ગોપાલ અને પં. હરિલાલ વગેરે હતા.
પ્રેમાનંદ દાસે ઘણી બધી રચનાઓ કરી છે. તેમની રચનાઓમાં જે કંઈ છે તે ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના પ્રેમ અને ભક્તિની વાતો છે. તેમની રચનાઓ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે.
પ્રેમાનંદ દાસે 31 વર્ષની ઉંમરે દેહત્યાગ કર્યો. તેમની સમાધિ વૃંદાવનમાં છે. આજે પણ લોકો તેમની સમાધિ પર જઈને તેમના દર્શન કરે છે અને તેમના આશીર્વાદ લે છે.
પ્રેમાનંદ દાસના જીવનથી આપણે ઘણી બધી બાબતો શીખી શકીએ છીએ. આપણે તેમની જેમ ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની ભક્તિ કરવી જોઈએ. આપણે તેમની જેમ વિનમ્ર અને સાદા બનવું જોઈએ. આપણે તેમની જેમ પરોપકારી બનવું જોઈએ.