પારસીઓ: ભારતના ઝોરોએસ્ટ્રીયન જ્ઞાનીઓ

ભારતના ઝોરોએસ્ટ્રીયન જ્ઞાનીઓ, પારસીઓ એ એક આકર્ષક સમુદાય છે જેની વિશિષ્ટ સંસ્કૃતિ, પરંપરાઓ અને માન્યતાઓ છે. અહીં તેમના વિશે કેટલીક રસપ્રદ વાતો છે જે તમને ચોક્કસથી મોહી લેશે:

ઝોરોએસ્ટ્રીયનિઝમના અનુયાયી: પારસીઓ ઝોરોએસ્ટ્રીયન ધર્મના અનુયાયી છે, જે પુરાતન ઈરાની ધર્મ છે જેનો ઉદભવ છઠ્ઠી સદી બીસીમાં થયો હતો. તે એક ಏಕેશ્ವરવાદી ધર્મ છે જે સારા અને નરસાના આધારે વિશ્વમાં સાર્વત્રિક નૈતિક નિયમો પર ભાર મૂકે છે.

પ્રાચીન ફારસથી આવ્યા: પારસીઓ મૂળ રૂપે પ્રાચીન ફારસ (હાલનું ઈરાન)ના રહેવાસી હતા. સાતમી સદીમાં ઈસ્લામના આગમન પછી, કેટલાક ઝોરોએસ્ટ્રીયનોએ ધાર્મિક અસહિષ્ણુતાથી બચવા માટે ભારતમાં આશરો લીધો હતો. તેઓએ ગુજરાતના દરિયાકિનારે સ્થાયી થયા, જ્યાં તેઓએ પોતાની સમુદાયની ઓળખ અને ધાર્મિક પ્રથાઓ જાળવી રાખી.

ભારતમાં એક નાનો સમુદાય: આજે, પારસીઓનું ભારતમાં એક નાનું સમુદાય છે, જે દેશની વસ્તીના માત્ર 0.01%નું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. મોટાભાગના પારસીઓ મુંબઈ, અમદાવાદ, સુરત અને પુણે જેવા ભારતના મોટા શહેરોમાં રહે છે.

સામાજિક સુધારણામાં અગ્રણી: 19મી અને 20મી સદીમાં, પારસીઓએ ભારતીય સમાજમાં સામાજિક સુધારણામાં અગ્રણી ભૂમિકા ભજવી હતી. તેઓએ સતી રિવાજ, બાળલગ્ન અને અન્ય સામાજિક દુષ્પ્રથાઓના નાબૂદી માટે અભિયાન ચલાવ્યું હતું. તેઓએ શિક્ષણ, આરોગ્યસંભાળ અને સામાજિક સેવાના ક્ષેત્રમાં પણ નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું.

સાહસિક વ્યવસાયીઓ: પારસીઓએ ભારતના આર્થિક વિકાસમાં મોટું પ્રદાન કર્યું છે. તેઓએ શિપિંગ, વેપાર અને ઉદ્યોગમાં પોતાને અગ્રણી તરીકે સ્થાપિત કર્યા છે. ટાટા ગ્રુપ અને ગોદરેજ ગ્રુપ જેવી કેટલીક ભારતની સૌથી મોટી કંપનીઓની સ્થાપના પારસીઓ દ્વારા કરવામાં આવી હતી.

વિશિષ્ટ સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ: પારસીઓની પોતાની અનોખી સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ છે જે સદીઓથી વિકસિત થઈ છે. તેઓ ગુજરાતી અને ફારસી ભાષાઓનું મિશ્રણ બોલે છે જેને "પારસી બોલી" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેઓની પાસે વિશિષ્ટ ધાર્મિક વિધિઓ, તહેવારો અને ખોરાકની વાનગીઓ છે જે તેમની સમુદાયની ઓળખને વ્યાખ્યાયિત કરે છે.

વિશ્વભરમાં વિખરાયેલા: ભારતની બહાર પણ પારસીઓનો એક વિશ્વવ્યાપી ડાયસ્પોરા છે. તેઓ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, યુનાઇટેડ કિંગડમ, કેનેડા અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં નોંધપાત્ર સંખ્યામાં જોવા મળે છે. વિદેશમાં સ્થાયી થયેલા પારસીઓ પણ તેમની સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓ સાથે જોડાયેલા રહે છે.

સાંસ્કૃતિક વિરાસતનું જતન: પારસીઓ તેમની સાંસ્કૃતિક વિરાસતને સાચવી રાખવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. તેઓએ મુંબઈમાં અગ્નિપ્રદીપ ફાઉન્ડેશન અને રોસ્ટમ ફરમજી લિબ્રેરી જેવી સંસ્થાઓની સ્થાપના કરી છે, જે તેમના ઇતિહાસ, સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓનું દસ્તાવેજીકરણ અને સંરક્ષણ કરે છે.

ભારતના ઝોરોએસ્ટ્રીયન જ્ઞાનીઓ તરીકે, પારસીઓ એક અનન્ય અને આકર્ષક સમુદાય છે જેણે આ દેશના સામાજિક, આર્થિક અને સાંસ્કૃતિક લેન્ડસ્કેપને આકાર આપ્યો છે. તેમની વિશિષ્ટ પરંપરાઓ, તેમના સાંસ્કૃતિક યોગદાન અને તેમની વિશ્વભરમાં ફેલાયેલી હાજરી સાથે, તેઓ આજે પણ ભારતીય સમાજનો એક અભિન્ન અંગ બની રહે છે.