ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર

ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર તાજેતરના સમયમાં ચર્ચાનો વિષય રહ્યો છે, અને ઘણા અર્થશાસ્ત્રીઓ અને સરકારી અધિકારીઓએ તેના પર તેમના મંતવ્યો વ્યક્ત કર્યા છે. ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર 2023-24 ના નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં 20.1% રહ્યો છે, જે 2022-23 ના અનુરૂપ ક્વાર્ટરમાં 22.2% ની તુલનામાં ઓછો છે. આ ઘટાડો મોટાભાગે ઉચ્ચ આધાર અસર અને આંતરરાષ્ટ્રીય મંદીના ભયને કારણે થયો છે.
સરકારે 2023-24 ના નાણાકીય વર્ષ માટે 8.5% ની GDP વૃદ્ધિનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે. જો કે, આર્થિક સર્વેક્ષણે 2023-24 ના નાણાકીય વર્ષ માટે 6.8% ની વૃદ્ધિનો અંદાજ લગાવ્યો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય નાણા ભંડોળ (IMF) એ 2023 માં ભારતના GDP વૃદ્ધિ દરનો અંદાજ 6.1%, જ્યારે વિશ્વ બેંકે 6.6% નો અંદાજ લગાવ્યો છે.
ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર વિવિધ પરિબળો દ્વારા પ્રભાવિત થાય છે, જેમાં આંતરરાષ્ટ્રીય આર્થિક સ્થિતિ, મોન્સૂનની સીઝન, કૃષિ ઉત્પાદન અને મૂડી રોકાણનો સમાવેશ થાય છે. મોટાભાગના અર્થશાસ્ત્રીઓ માને છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય મંદી અને મોંઘવારી ભારતના GDP વૃદ્ધિ દરને નીચા સ્તરે રાખશે. જો કે, સરકાર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, શિક્ષણ અને આરોગ્ય જેવા ક્ષેત્રોમાં તેના ખર્ચ વધારીને વૃદ્ધિને વેગ આપવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર દેશના ભાવિ માટે નિર્ણાયક છે. ઊંચો GDP વૃદ્ધિ દરથી રોજગારીનું સર્જન થશે, આવક વધશે અને સામાન્ય જીવનધોરણ સુધરશે. નીચો GDP વૃદ્ધિ દરથી માગમાં ઘટાડો થશે, રોજગારીનું નુકસાન થશે અને આર્થિક વૃદ્ધિને નુકસાન થશે.
ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર એ એક જટિલ મુદ્દો છે અને તેનો કોઈ સરળ ઉકેલ નથી. સરકારે, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને અન્ય સ્ટેકહોલ્ડરોને ઊંચા અને ટકાઉ GDP વૃદ્ધિ દરને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મળીને કામ કરવાની જરૂર છે.