માર્ટીન લ્યુથર કિંગ: એક સાંપ્રત વીર
સામાજિક ન્યાયના પ્રણેતાએ રાષ્ટ્રીય આત્માને કઈ રીતે જગાડ્યો
માર્ટીન લ્યુથર કિંગ જુનિયર એ આપણા સમયના સૌથી મોટા નાગરિક અધિકાર નેતા હતા. તેમનું "હું એક સપનું જોયું છે" ભાષણ, જે 1963 માં 250,000 થી વધુ લોકોની સમક્ષ વોશિંગ્ટન, ડીસીમાં લિંકન મેમોરિયલ ખાતે આપવામાં આવ્યું હતું, તે અમેરિકન ઇતિહાસના સૌથી પ્રખ્યાત ભાષણોમાંનું એક બની ગયું છે.
પરંતુ કિંગ માત્ર એક વક્તા જ નહોતા. તે એક પ્રતિભાશાળી આયોજક અને વ્યૂહક પણ હતા, જેમણે બિનહિંસક સવિનય અવજ્ઞાના સિદ્ધાંતોનો ઉપયોગ કરીને અમેરિકામાં નાગરિક અધિકાર આંદોલનનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. તેમનો અહિંસા પ્રત્યેનો અભિગમ, અન્યાય સામે લડવા માટે એક શકિતશાળી હથિયાર તરીકે, અમેરિકન અને વિશ્વભરના લોકો માટે પ્રેરણાનો સ્ત્રોત રહ્યો છે.
કિંગનો જન્મ 15 જાન્યુઆરી, 1929ના રોજ એટલાન્ટા, જ્યોર્જિયામાં થયો હતો. તેમના પિતા બેપ્ટિસ્ટ પ્રચારક હતા અને તેમની માતા શિક્ષિકા હતી. કિંગે મોરેહાઉસ કોલેજમાં અભ્યાસ કર્યો, જ્યાં તેઓ અલ્ફા ફી આલ્ફા બ્રાધરહુડના સભ્ય બન્યા. 1951માં તેમણે બોસ્ટન યુનિવર્સિટીમાંથી ધર્મશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરેટની પદવી મેળવી.
1954માં, કિંગને મોન્ટગોમરી, અલાબામામાં ડેક્સ્ટર એવન્યુ બેપ્ટિસ્ટ ચર્ચનું પ牧 બનાવવામાં આવ્યા. 1955માં, મોન્ટગોમરી બસ બહિષ્કારનું નેતૃત્વ કરવા માટે તેમને પસંદ કરવામાં આવ્યા, જે અલગ બસ સિસ્ટમનો વિરોધ કરતો એક વર્ષનો બહિષ્કાર હતો. બહિષ્કાર સફળ રહ્યો, અને સુપ્રીમ કોર્ટે બસના અલગીકરણને ગેરબંધારણીય જાહેર કર્યું.
મોન્ટગોમરી બસ બહિષ્કારની સફળતાએ કિંગને નાગરિક અધિકાર ચળવળના રાષ્ટ્રીય નેતા તરીકે સ્થાપિત કર્યા. તેઓ બિનહિંસક સવિનય અવજ્ઞાના સિદ્ધાંતોના અગ્રણી પ્રણેતા બન્યા, જેનો ઉપયોગ તેમણે સમગ્ર અમેરિકામાં અલગીકરણ અને મતાધિકારનો અંત લાવવા માટે કર્યો.
1963માં, કિંગે બર્મિંગહામ કેમ્પેઈનનું નેતૃત્વ કર્યું, જે બર્મિંગહામ, અલાબામામાં અલગીકરણનો અંત લાવવાનો એક પ્રયાસ હતો. અભિયાન હિંસક હતું, અને કિંગને જેલમાં ડિપોર્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. પરંતુ અભિયાન સફળ રહ્યું, અને બર્મિંગહામે તેની અલગ સિસ્ટમ સમાપ્ત કરી.
1963 માં, કિંગે વોશિંગ્ટન, ડીસીમાં લિંકન મેમોરિયલ ખાતે "હું એક સપનું જોયું છે" ભાષણ આપ્યું હતું. આ ભાષણ, જેમાં કિંગે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં નાગરિક અધિકારો અને આર્થિક ન્યાય માટે તેમનું સપનું વ્યક્ત કર્યું હતું, તે અમેરિકન ઇતિહાસના સૌથી પ્રખ્યાત ભાષણોમાંનું એક બની ગયું છે.
1964માં, કિંગને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા. તેઓ અજોડ એવા બે અમેરિકનોમાંના એક છે જેમણે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર અને પ્રેસિડેન્શિયલ મેડલ ઓફ ફ્રીડમ બંને જીત્યા છે.
4 એપ્રિલ, 1968 ના રોજ, કિંગની મેમ્ફિસ, ટેનેસીમાં હત્યા કરવામાં આવી હતી. તેમની હત્યાએ સમગ્ર અમેરિકામાં હિંસક દેખાવો કર્યા. કિંગની હત્યાએ દેશની નાગરિક અધિકાર નીતિઓમાં મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર કર્યો.
1983માં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ કોંગ્રેસ દ્વારા માર્ટીન લ્યુથર કિંગ જુનિયર દિવસની રજાની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી. આ રજા દર વર્ષે ત્રીજા સોમવારે જાન્યુઆરીમાં ઉજવવામાં આવે છે. તમામ 50 રાજ્યોએ માર્ટીન લ્યુથર કિંગ જુનિયર દિવસને રજા સ્થાન આપ્યું છે.
માર્ટીન લ્યુથર કિંગ જુનિયર એ વીસમી સદીના સૌથી મહત્વપૂર્ણ વ્યક્તિઓમાંના એક હતા. તેમનો અહિંસા અને સામાજિક ન્યાયનો વારસો આજે પણ અમેરિકા અને વિશ્વભરના લોકોને પ્રેરિત કરે છે.
અહિંસાનો વારસો
માર્ટીન લ્યુથર કિંગ અહિંસાના પ્રબળ પ્રણેતા હતા. તેમના મતે અહિંસા એ સામાજિક ન્યાયનો સૌથી શક્તિશાળી હથિયાર છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, "અંતે અહિંસાનો વિજય થાય છે, કારણ કે તે બ્રહ્માંડના નૈતિક નિયમ સાથે સુસંગત છે."
કિંગની અહિંસા પ્રત્યેની પ્રતિબદ્ધતા એક કોઈ કાર્ય કે બોલવા અથવા બોલવાનો સિદ્ધાંત ન હતો. તે તેમના સંપૂર્ણ જીવનનો એક રસ્તો હતો. તેમણે