హిందీ దివస్ భారత రాజ

హిందీ దివస్

భారత రాజ్యాంగంలో అధికార భాషగా హిందీకి 1949 సెప్టెంబర్ 14 న స్థానం లభించడం జ్ఞాపకంగా ప్రతి ఏటా సెప్టెంబర్ 14న హిందీ దివస్ జరుపుకుంటారు. అయితే హిందీని జాతీయ భాషగా గుర్తించే ప్రక్రియ 1918లోనే మొదలైంది.

హిందీ దివస్ చరిత్ర

భారత రాజ్యాంగం రూపొందిన కాలంలో హిందీని రాజ భాషగా చేయాలని మహాత్మాగాంధీ సూచించారు. కానీ నాటి హోం మంత్రి సర్దార్ వల్లభాయ్ పటేల్ ఇంగ్లీషు కూడా రెండో అధికార భాషగా కొనసాగాలని అభిప్రాయపడ్డారు. చివరకు 1949 సెప్టెంబర్ 14 న హిందీని రాజభాషగా గుర్తించాలని రాజ్యసభలో తీర్మానం చేయబడింది. అప్పటి నుంచి ప్రతి ఏటా సెప్టెంబర్ 14న హిందీ దివస్ గా జరుపుకోవడం ఆనవాయితీగా వస్తోంది.

హిందీ భాష ప్రాధాన్యత

భారతీయ రాజ్యాంగంలో అధికార భాషగా హిందీకి చట్టబద్ధమైన హోదా ఉంది. దేశ వ్యాప్తంగా పాలనా వ్యవహారాలు, న్యాయస్థానాల్లోని కార్యకలాపాలను హిందీలో నిర్వహించవచ్చని రాజ్యాంగం చెబుతోంది. అంతేకాదు హిందీ భాషా పరిజ్ఞానం ఉద్యోగాలకు ఎంపిక చేసుకోవడంలోనూ కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.

హిందీ విశిష్టత

భారతదేశంలో మాట్లాడే 22 అధికార భాషల్లో హిందీ అగ్రస్థానంలో ఉంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 43 కోట్ల మంది హిందీ మాట్లాడతారు. దేవనాగరి లిపిలో రాసే హిందీ భాషా శైలి అందంగా ఉంటుంది. భావ వ్యక్తీకరణకు చక్కగా అనుకూలంగా ఉంటుంది. భారతదేశంలోని వైవిధ్యమైన సంస్కృతులను, జీవన విధానాన్ని, కళారూపాలను హిందీ సమర్ధంగా ప్రతిబింబిస్తుంది.

హిందీకి ప్రోత్సాహం

హిందీ భాషకు ప్రోత్సాహం ఇచ్చేందుకు కేంద్ర, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు పలు చర్యలు చేపడుతున్నాయి. దేశవ్యాప్తంగా హిందీ మాధ్యమ పాఠశాలలు, విశ్వవిద్యాలయాలు ఏర్పాటయ్యాయి. హిందీ పాఠ్య పుస్తకాలు, రిఫరెన్స్ మెటీరియల్స్ అందుబాటులో ఉన్నాయి. హిందీ భాషపై పరిశోధన చేసేందుకు ప్రత్యేక విభాగాలను ఏర్పాటు చేశారు.

హిందీ దివస్ కార్యక్రమాలు

హిందీ దివస్ సందర్భంగా రాష్ట్ర, జాతీయ స్థాయిలో పలు కార్యక్రమాలు నిర్వహించబడతాయి. విద్యాసంస్థలలో హిందీ వక్తృత్వ పోటీలు, చర్చా కార్యక్రమాలు నిర్వహించడం జరుగుతుంది. ప్రభుత్వ కార్యాలయాలలో హిందీలో పనిచేసే ఉద్యోగులను సన్మానిస్తారు. భారతదేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుంచి వచ్చే ప్రతిభావంతులైన హిందీ పండితులు, రచయితలను సత్కరిస్తారు. హిందీపై ఉన్నత పరిశోధనలకు ప్రోత్సాహం కల్పించి అవార్డ్‌లు ప్రదానం చేస్తారు.

హిందీ దివస్ భారతీయ సాహిత్యం యొక్క సాంస్కృతిక వైభవాన్ని, సామరస్యాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. హిందీ భాషను ప్రోత్సహించడం, దాని వారసత్వాన్ని కాపాడుకోవడం అనేది మనందరి బాధ్యత. హిందీ దివస్‌ను ఆచరించడం ద్వారా మన భాష, సంస్కృతిపై మనకున్న గౌరవాన్ని చాటుకుందాం.