ขุนพิเรนทรเทพ

ขุนพิเรนทรเทพ หรือที่รู้จักกันในเวลาต่อมาว่า สมเด็จพระมหาธรรมราชา เป็นพระราชบิดาของสมเด็จพระนเรศวร พระองค์ทรงเป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ไทยที่มีบทบาทมากมายก่อนที่จะขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าแผ่นดินอยุธยา

พระองค์ทรงเป็นขุนนางที่มีเชื้อสายทางราชวงศ์สุโขทัย เดิมรับราชการมีบรรดาศักดิ์เป็นขุนพิเรนทรเทพ เจ้ากรมพระตำรวจขวา ในสมัยสมเด็จพระไชยราชา

ด้วยความสามารถและความจงรักภักดี ขุนพิเรนทรเทพจึงได้รับพระเมตตาจากสมเด็จพระไชยราชา โปรดเกล้าฯ ให้เป็นผู้บัญชาการกองทัพออกไปป้องกันเมืองพิษณุโลกในยามที่ข้าศึกมารุกรานหลายครั้ง พระองค์ก็สามารถป้องกันเมืองไว้ได้สำเร็จ

หลังจากที่สมเด็จพระไชยราชาเสด็จสวรรคต ขุนพิเรนทรเทพก็ได้ร่วมมือกับขุนนางอื่นๆ โค่นล้มท้าวศรีสุดาจันทร์และขุนวรวงศาธิราช ซึ่งเป็นผู้ที่สมคบคิดกันแย่งชิงราชสมบัติ แล้วทูลเชิญพระเทียรราชาขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระยอดฟ้า

ในรัชสมัยของสมเด็จพระยอดฟ้า ขุนพิเรนทรเทพได้รับความไว้วางพระทัย ทรงแต่งตั้งให้เป็นพระมหาอุปราช (เทียบเท่ากับสมเด็จพระอัครมหาเสนาบดี) และได้ช่วยราชการอย่างสำคัญ

เมื่อสมเด็จพระยอดฟ้าเสด็จสวรรคต ขุนพิเรนทรเทพก็ได้ขึ้นครองราชย์เป็นพระมหากษัตริย์องค์ที่ 17 แห่งอาณาจักรอยุธยา ทรงพระนามว่า สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช

ในรัชสมัยของสมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช พระองค์ได้ทรงฟื้นฟูบ้านเมืองที่เสื่อมโทรมจากสงคราม สร้างความสามัคคีในหมู่ขุนนาง และต่อสู้กับการรุกรานจากพม่า พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่พระองค์หนึ่งของไทย

สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราชครองราชย์ได้ 21 ปี ก็เสด็จสวรรคต พระราชโอรสของพระองค์คือสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ได้ขึ้นครองราชย์สืบต่อ