คดีตากใบ เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 25 ตุลาคม 2547 ที่อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส โดยเริ่มต้นจากการชุมนุมเพื่อเรียกร้องความเป็นธรรมให้กับชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) จำนวน 6 คนที่ถูกจับกุมตัวในข้อหาครอบครองอาวุธปืนเถื่อน ซึ่งชาวบ้านในพื้นที่เชื่อว่าเป็นการจับกุมที่ไม่เป็นธรรม จึงได้รวมตัวกันประมาณ 1,500 คนเพื่อเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวผู้ต้องหา
การชุมนุมเริ่มจากการรวมตัวกันที่หน้าสถานีตำรวจภูธรตากใบ ก่อนที่จะเคลื่อนขบวนไปยังสี่แยกตากใบ และปิดกั้นถนนสายหลักในพื้นที่ ทำให้เกิดการจราจรติดขัดและส่งผลกระทบต่อการสัญจรของประชาชน เจ้าหน้าที่ตำรวจจึงพยายามเจรจากับกลุ่มผู้ชุมนุมเพื่อให้ยุติการชุมนุม แต่ไม่เป็นผล
ในช่วงบ่ายของวันเดียวกัน เจ้าหน้าที่ตำรวจได้ใช้น้ำแรงดันสูงและแก๊สน้ำตาเพื่อสลายการชุมนุม ทำให้เกิดความโกลาหลและมีผู้บาดเจ็บหลายราย กลุ่มผู้ชุมนุมจึงตอบโต้ด้วยการขว้างปาสิ่งของและยิงปืนเข้าใส่เจ้าหน้าที่ตำรวจ
จากนั้น เจ้าหน้าที่ตำรวจได้ใช้กระสุนยางและกระสุนจริงเพื่อสลายการชุมนุม ทำให้มีผู้เสียชีวิต 7 ราย และบาดเจ็บอีกจำนวนมาก เจ้าหน้าที่ตำรวจยังได้จับกุมผู้ชุมนุมกว่า 1,300 คน และส่งตัวไปยังค่ายอิงคยุทธบริหารในจังหวัดปัตตานี
การจับกุมและการควบคุมตัวผู้ชุมนุมทำในลักษณะที่ไม่เป็นไปตามหลักสิทธิมนุษยชน โดยผู้ถูกควบคุมตัวถูกมัดมือไพล่หลังเป็นแถวยาวหลายแถว และซ้อนกันจำนวนมากในรถบรรทุก ทำให้มีผู้เสียชีวิตเนื่องจากขาดอากาศหายใจระหว่างการถูกควบคุมตัว
เหตุการณ์ตากใบถือเป็นเหตุการณ์ที่รุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ความขัดแย้งในจังหวัดชายแดนภาคใต้ และเป็นเหตุการณ์ที่สะท้อนถึงปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนในพื้นที่ดังกล่าว