ถวายเทียนพรรษา ประเพณีที่คงอยู่คู่ชาวพุทธ

เมื่อเข้าสู่ช่วงเดือนกรกฎาคม จวบจนถึงเดือนตุลาคมของทุกปี จะเป็นช่วงที่พุทธศาสนิกชนทั่วไปจะได้ร่วมสืบทอดประเพณีที่ชาวพุทธปฏิบัติสืบทอดกันมาอย่างยาวนานนับพันปีนั่นก็คือ "ประเพณีถวายเทียนพรรษา" ประเพณีสำคัญที่จัดขึ้นเพื่อถวายเป็นพุทธบูชาเนื่องในวันอาสาฬหบูชา ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 ตามปฏิทินจันทรคติ เพื่อเป็นการแสดงถึงความเคารพและระลึกถึงวันสำคัญทางพุทธศาสนา

ความเป็นมาของประเพณีถวายเทียนพรรษา

ประเพณีถวายเทียนพรรษานั้นมีจุดเริ่มต้นมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล โดยเมื่อครั้งที่พระพุทธเจ้าทรงประทับอยู่ที่วัดเวฬุวันมหาวิหาร เมืองราชคฤห์ แคว้นมคธ ในช่วงฤดูฝน พระสงฆ์ที่จำพรรษาอยู่ด้วยต้องประสบกับความยากลำบากในการออกบิณฑบาต และการเผยแพร่พระธรรม เนื่องจากต้องเดินทางท่ามกลางสายฝนและอุปสรรคต่างๆ

เมื่อพระเจ้าพิมพิสารทรงทราบ จึงได้ทรงถวายผ้าอาบน้ำฝนแด่พระสงฆ์เพื่อให้ได้ใช้สำหรับอาบน้ำในช่วงฤดูฝน ถวายจีวรกันหนาว และภัตตาหารเป็นประจำทุกวัน วันหนึ่งพระเจ้าพิมพิสารได้ทอดพระเนตรเห็นเหล่าพระสงฆ์ที่มีผ้าอาบน้ำฝนมีสภาพเก่าขาด จึงได้เสด็จไปหาพระพุทธเจ้าเพื่อกราบทูลให้ทรงทราบ พระพุทธเจ้าจึงทรงอนุญาตให้พระสงฆ์สามารถรับผ้าอาบน้ำฝนจากญาติโยมได้ และในขณะเดียวกันก็ทรงอนุญาตให้พระสงฆ์จำพรรษาอยู่ประจำที่วัดเป็นเวลา 3 เดือนตลอดช่วงฤดูฝนได้

เมื่อชาวบ้านทราบก็ได้พากันมาถวายผ้าอาบน้ำฝนแด่พระสงฆ์ตามความศรัทธา และได้กลายเป็นประเพณีที่สืบทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

การถวายเทียนพรรษาในปัจจุบัน

ปัจจุบันประเพณีถวายเทียนพรรษานั้นได้มีการเพิ่มเติมความหมาย เพื่อให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของชาวพุทธในสมัยปัจจุบัน โดยการถวายเทียนพรรษาจะหมายถึง "การให้แสงสว่างแห่งปัญญา" เพื่อนำทางชีวิตให้พ้นจากความทุกข์ทั้งปวง โดยชาวพุทธจะนิยมร่วมใจกันสร้างเทียนขนาดใหญ่เพื่อนำไปถวายแด่พระสงฆ์ในวัดต่างๆ และจะมีการจัดขบวนแห่เทียนพรรษาที่งดงามอลังการไปตามถนนหนทาง

ความหมายของการถวายเทียนพรรษา

การถวายเทียนพรรษานั้นมีความหมายที่ลึกซึ้งและเป็นประโยชน์ต่อชีวิตทั้งในทางโลกและทางธรรม ดังนี้

• ทางโลก
• ถวายเทียนเพื่อเป็นการให้แสงสว่างแก่พระภิกษุสงฆ์ในช่วงเข้าพรรษา
• เป็นการถวายสิ่งของที่จำเป็น เพื่อให้พระภิกษุสงฆ์ได้ใช้ในการปฏิบัติธรรม
• เป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อพระภิกษุสงฆ์ที่ได้เผยแผ่พระธรรม
• เป็นการร่วมสืบทอดประเพณีอันดีงามของบรรพบุรุษ
• ทางธรรม
• เทียนเป็นเครื่องหมายของแสงสว่างแห่งปัญญาที่ช่วยส่องทางให้ชีวิต
• การถวายเทียนจึงเป็นการบูชาพระพุทธเจ้าผู้เป็นบรมครูแห่งปัญญา
• เป็นการฝึกจิตให้เกิดความเลื่อมใสศรัทธา
• เป็นการทำบุญกุศลที่ได้อานิสงส์มาก

อานิสงส์ของการถวายเทียนพรรษา

การถวายเทียนพรรษานั้นเป็นการทำบุญกุศลที่ได้อานิสงส์มากมาย ดังนี้

• จะได้มีปัญญาที่เฉียบแหลม
• จะได้มีดวงตาที่สว่าง
• จะได้มีแสงสว่างนำทางชีวิตทั้งในทางโลกและทางธรรม
• จะได้มีโชคลาภและความรุ่งเรือง
• จะได้ไปเกิดในภพภูมิที่ดี

ร่วมสืบสานประเพณีถวายเทียนพรรษา

ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษา ประชาชนชาวไทยทั่วประเทศจะพร้อมใจกันร่วมสืบสานประเพณีถวายเทียนพรรษา ณ วัดต่างๆ ทั่วประเทศ ทั้งในส่วนกลางและภูมิภาค โดยนอกจากจะมีการถวายเทียนพรรษากันอย่างมากมายแล้ว ยังมีการจัดกิจกรรมทางพุทธศาสนาต่างๆ เช่น การฟังธรรม การสวดมนต์ และการรักษาศีล เพื่อร่วมกันสร้างความดีและความเจริญรุ่งเรืองให้เกิดแก่แผ่นดิน

ประเพณีถวายเทียนพรรษานั้นเป็นประเพณีที่ดีงามที่ควรค่าแก่การสืบสานและอนุรักษ์ไว้ให้คงอยู่สืบไป เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้มีโอกาสทำบุญกุศลและได้เรียนรู้หลักธรรมคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า เพื่อนำไปใช้ในการดำเนินชีวิตให้เป็นไปในทางที่ถูกที่ควร

ขอเชิญชวนชาวพุทธทุกท่าน ร่วมสืบสานประเพณีถวายเทียนพรรษาในปีนี้ เพื่อร่วมกันสืบทอดประเพณีอันดีงามของบรรพบุรุษ และเพื่อสร้างความดีให้เกิดแก่ตนเองและแผ่นดินนี้สืบไป