เชฟอ้อยเป็นพืชสมุนไพรที่มีความสำคัญอย่างมากในวงการยาไทยและการแพทย์ทางเลือกของประเทศไทย มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Andrographis paniculata ซึ่งเป็นสมุนไพรที่เติบโตอย่างหลากหลายในท้องที่อบอุ่นของประเทศเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ พบเชฟอ้อยในประเทศไทยอย่างแพร่หลายในภูเขาและที่ราบสูงของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
เชฟอ้อยเป็นพืชที่มีลักษณะคล้ายต้นอ้อย มีลำต้นสี่เหลี่ยมเล็กๆ และใบเป็นรูปหัวใจที่มีลักษณะเป็นสีเขียวเข้ม ใบของเชฟอ้อยมีลักษณะเป็นใบเรียว ๆ และลายเส้นที่ขอบใบ ใบแห้งของเชฟอ้อยมีสีเหลืองอมน้ำตาล และเมื่อถูกบดเป็นผงจะมีกลิ่นหอมหวานเข้มข้น
ในประเทศไทย คนมักใช้เชฟอ้อยเป็นต้นเหตุในการรักษาอาการหวัดหรือไข้หวัด ซึ่งเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลายในกลุ่มไพรเวชชนิดนี้ ทั้งนี้เนื่องจากเชฟอ้อยมีสรรพคุณที่สามารถช่วยส่งเสริมระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย และมีส่วนช่วยลดอาการอักเสบ ลดอาการปวด และล้างพิษในร่างกายได้ดี
นอกจากนี้ เชฟอ้อยยังมีส่วนช่วยลดอาการเจ็บคอ อาการไอ และอาการปวดท้อง เชฟอ้อยประกอบด้วยสารสำคัญอย่าง Andrographolide ที่มีฤทธิ์ต้านการอักเสบและฆ่าเชื้อโรคได้ คุณสมบัติสารสำคัญนี้เป็นที่ยอมรับในวงการทางการแพทย์และมีการวิจัยและการใช้งานที่หลากหลายในต่างประเทศ
การใช้เชฟอ้อยในการรักษากำลังและป้องกันโรคมีหลายวิธีการ สามารถนำใบเชฟอ้อยมาต้มกับน้ำดื่มเพื่อรักษาอาการหวัดหรือไข้หวัด โดยนำใบเชฟอ้อยปรุงรสด้วยน้ำตาล หรือผสมกับสมุนไพรอื่น ๆ เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพในการรักษา
นอกจากการรักษาอาการป่วย ยังมีการใช้เชฟอ้อยในเชิงสมุนไพรเพื่อเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย และเพิ่มความสามารถในการต้านทานโรคต่าง ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคหลอดเลือดสมอง หรือโรคมะเร็ง โดยการใช้เชฟอ้อยเป็นส่วนผสมในผลิตภัณฑ์สมุนไพร
เชฟอ้อยเป็นพืชสมุนไพรที่มีประโยชน์มากมายและมีการใช้งานทั้งในประเทศและต่างประเทศ การใช้งานเชฟอ้อยเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมการรักษาโรคแบบเสริมภูมิคุ้มกันของไทย และยังเป็นที่ยอมรับในวงการทางการแพทย์เพื่อการรักษาและป้องกันโรคต่าง ๆ