Ağdiye Risalesi: 18. Yüzyılın Osmanlı Mutfağıyla Bir Yolculuk

18. yüzyılda kaleme alınan Ağdiye Risalesi, Türkçe yazılmış ilk yemek kitabıdır. Paşmakçızâde Abdullah Efendi'nin torunu Dürrîzâde Nurullah Mehmed Efendi tarafından yazılan bu eser, Osmanlı mutfağının zengin dünyasına eşsiz bir pencere aralar.
Ağdiye Risalesi, yedi fasıldan oluşmaktadır. Her fasıl, o dönemin yemek kültürünün farklı yönlerini ele alır. Birinci fasıl çorbalara ayrılırken, ikinci fasıl hamur işlerine yer verir. Üçüncü fasılda helvalar, dördüncü fasılda kebaplar, beşinci fasılda et yemekleri, altıncı fasılda sebze yemekleri ve son fasılda da tatlılar anlatılır.
Eserde yer alan tarifler, o dönemin yemek pişirme teknikleri ve malzemelerinin yanı sıra Osmanlı saray mutfağının izlerini taşır. Risalede, bugün damak tadımıza yabancı gelen "büryan" veya "muhallebi" gibi yemeklerin yanı sıra günümüzde de severek tükettiğimiz "kavurma" veya "aşure" gibi klasik lezzetlerin de tarifleri yer alır.
Ağdiye Risalesi, sadece tarihi bir belge değil, aynı zamanda Osmanlı kültürünün önemli bir parçasıdır. Eser, o dönemde insanların beslenme alışkanlıklarını, sağlık anlayışlarını ve mutfaktaki yaratıcılıklarını gözler önüne serer.
Dürrîzâde Nurullah Mehmed Efendi, bu eseriyle Osmanlı mutfağının zenginliğini günümüze taşımayı başarmıştır. Bugün, Ağdiye Risalesi halen gastronomi meraklıları ve araştırmacılar tarafından incelenmekte ve 18. yüzyıl Osmanlılarının mutfak dünyasına ışık tutmaya devam etmektedir.