Abuja Area Mama

Wo, ẹnití ọ̀rọ̀ rẹ̀ jẹ́ orin, tí ọ̀rọ̀ rẹ̀ sì jẹ́ inú dídùn, èmi yóò kọ́ ọ̀rọ̀ rẹ̀ sílẹ̀ fún ọ̀rọ̀ mí. Òun náà ni oríṣiríṣi eré ìgbàlódé tí àwọn ọmọdé ìlú wa ń gbádùn, èyí tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà àti àwọn olórin àgbà tí a mọ̀ dájú pé wọ́n orin fún. Ẹniti kò mọ̀ ìlú Àgbà, tí kò sì rí i ni ibi ti àwọn òṣìṣẹ́ ìmọ̀ sáyẹ́nsì tí wọn lágbára nlá ti gbẹ́, nibi tí òkè kan ti o ta gbógbò kan wa, tí oríṣiríṣi ẹ̀yà ènìyàn tí ó gbágbọ́ lọ́nà tó yàtọ̀ wà, tí àdúgbò àlejò tí ẹ̀yà tí ó yàtọ̀ kọ́kọ́ kọ́ ni a tún gbágbọ́.

Pẹ̀lú pé orúkọ tí ó jẹ́ ẹni gbé ni wọ́n ń pe aṣọ yìí, ṣùgbọ́n kò sí bí a bá gbọ́ ọ̀rọ̀ náà tí a kò ní ránti ìlú Àgbà, nibi tí wọn ti mọ̀ ọ̀rọ̀ náà jùlọ, pàá pàá jùlọ ni àwọn abẹ́ àgbà àti àwọn agbà.

Èmi kò mọ̀ bí ẹni tí kò tíì rí tí àwọn ẹ̀yà kúnrin ní ẹ̀wù àti àwọn ẹ̀yà obìnrin wọ̀ tí àwọn ọmọ wọn sì gbádùn rẹ̀. Ibi tí ọ̀rọ̀ ẹ̀wù náà jẹ́ igbàgbọ́, tí ó sì fi hàn ní bí wọ́n ṣe ṣọ̀rọ̀, àti ní bí wọ́n ṣe ń gbádùn ẹ̀wù tí wọ́n ń wọ̀.

Àsìkò kán rí, àwọn olórin àgbà ni wọ́n ń lo ọ̀rọ̀ ẹ̀wù, àwọn yíì ni àwọn tí ó kọ́ àwọn ẹgbẹ́ orin ti gbogbo ilẹ̀ lóde, tí ó fi jẹ́ kí àwọn orin tí a ń kọ́ ní ọ̀rọ̀ àgbà máa fi ẹ̀wù han. Àwọn orin yìí fi hàn ní orúkọ àwọn àgbà tí ó kọ́ àwọn orin tí a ń kọ́ ni wọ́n.

Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orin ọ̀jọ́gbọ́n tí àwọn ọmọdé ìlú wa ń gbádùn ni tí àwọn àgbà àti àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà yìí kọ́, tí àwọn ọmọdé ìlú wa gbádùn nígbà tí wọ́n ń gbádùn ẹ̀wù tí wọ́n gbádùn.

• Àgbà Ẹ̀yẹ
• Ọmọ àgbà tí kò dára
• Àgbà Gbogbó
• Ọba àgbà

Àwọn àgbà yìí ni ẹ̀wù, tí àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà kọ́ nípa wọn, tí àwọn ọmọdé ìlú wa gbádùn. Ẹ̀wù tí àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà kọ́ nípa wọn fi jẹ́ kí àwọn ọmọdé ìlú wa mọ̀ nípa àṣà àti ìṣẹ̀dálẹ̀ orílẹ̀-èdè wa.

Títí di òní yìí, àwọn orin àgbà àti ẹ̀wù tí àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà ń kọ́ nípa wọn jẹ́ ẹ̀yà tí ó ṣe pàtàkì nínú àṣà àti ìtàn orílẹ̀-èdè wa. Ọ̀rọ̀ ẹ̀wù yìí ni àwọn ọmọdé ìlú wa ń gbádùn, tí àwọn agbà sì ń kọ́ fún wọn.

Ìlú Àgbà ni ibi tí àwọn orin àgbà àti ẹ̀wù tí àwọn ẹgbẹ́ orin àgbà ń kọ́ nípa wọn ti gbilẹ̀, tí àwọn ọmọdé ìlú wa ń gbádùn, tí àwọn agbà sì ń kọ́ fún wọn.