Adejuwon Soyinka: Ɗan Wasan Runan Nijeriya




A na yi magana da shi a matsayin ɗaya daga cikin marubutan wasan kwaikwayo mafi kyau a nahiyar Afirka, kuma ayyukansa sun taka muhimmiyar rawa wajen fahimtar siyasar Najeriya da al'adunta.
Adejuwon Soyinka, ɗan wasan kwaikwayo kuma mai sharhi na Najeriya, mutum ne mai ban sha'awa kuma mai ɓata lokaci. An haife shi a Abeokuta, Najeriya, a shekarar 1934, kuma ya shafe rayuwarsa yana ba da gudunmawa ga duniyar adabi da wasan kwaikwayo.
Wasanni na Soyinka suna da ɓangarori da yawa, kuma galibi suna magance batutuwan mulkin kama karya, rashawa, da rashin adalci. Daya daga cikin shahararrun wasannin sa, "Kongi's Harvest," shi ne wani kallo mai zurfi kan halin da Najeriya ke ciki bayan samun 'yancin kai. An fara wasan ne a shekarar 1965, kuma har yanzu yana da muhimmanci a yau.
A kwanan nan, Soyinka ya kasance mai sukar gwamnatin Najeriya da shugaban kasa Muhammadu Buhari. Ya zargi gwamnati da rashin taka rawar da ya kamata wajen kare 'yan ƙasa daga 'yan ta'adda da masu garkuwa da mutane. Ya kuma zargi shugaban kasar da yin watsi da barazanar da sauyin yanayi ke yi wa kasar.
Duk da cewa yana da shekaru 87, Soyinka har yanzu yana aiki kuma yana rayuwa. Ya kasance a fagen adabi na shekaru da yawa, kuma ba ya nuna wata alamar jinkiri. A cikin 'yan shekarun nan, ya rubuta wasu wasannin kwaikwayo, gami da "King Baabu" da "The Road." Ya kuma rubuta littattafai da dama, da suka hada da "The Man Died" (mutumin ya mutu) "Akara: The Scholar's Revolt" (Akara: tawayen maluma)
Soyinka ya samu lambobin yabo da yawa a rayuwarsa, ciki har da kyautar Nobel ta adabi a 1986. Shine bakin haure na farko kuma yana da launin fata wanda ya lashe wannan lambar yabon. Ya kuma samu lambobin yabo da dama daga kasashe daban-daban, ciki har da Faransa, Brazil, da Japan.
Soyinka mutum ne mai ban sha'awa kuma mai ɓata lokaci. Ya kasance yana da babban tasiri a cikin duniyar adabi na shekaru da yawa, kuma ba ya nuna wata alamar jinkiri. Duk da cewa ya tsufa, har yanzu yana aiki da rayuwa, kuma sha'awarsa ga adawa da rashin adalci har yanzu tana da ƙarfi kamar yadda take a shekaru da yawa.