Agbara Ìṣàpá: Ṣàṣàrò Àtọ̀bàlẹ̀




Ìṣàpá jẹ́ ọ̀rọ̀ tí a máa ń lò láti ṣàpèjúwe ẹni tí ó ní ọ̀rọ̀ rẹpẹtẹ̀, tí ó sì máa ń fi àwọn ọ̀rọ̀ oríṣiríṣi ṣe ṣàpèjúwe ohun kan náà. Ṣugbọn ṣé ìṣàpá jẹ́ ohun tí kìí ṣe rere? Ṣé ó jẹ́ pé kíkọ ìṣàpá jẹ́ ìṣẹ̀ tí kò yẹ?

Mo wí fún ọ pé kò sí. Ìṣàpá jẹ́ ọ̀rọ̀ alàgbà, tí ó sì jẹ́ àkànlò tí ó jẹ́ pàtàkì nínú ọ̀rọ̀ Yorùbá. Ìṣàpá jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó máa ń firí àgbà ìtàn, àgbà àrògbó, àti àgbà àrún.

Lóde òní, a tún máa ń lò ìṣàpá láti kọ àwọn oríṣiríṣi ohun bíi ìgbàgbó, ìránṣẹ́, àti ìfọ̀rọ̀wánílélúwà. Ṣugbọn, o pọ̀ tí ìṣàpá máa ń fa ìdàgbà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn máa ń fi ìṣàpá kọ àwọn ohun tí kò tọ̀nà, tí kò sì ṣe rere. Ìyẹn ni ó máa ń mú kí àwọn ènìyàn kàn sí ìṣàpá bí ohun tí kò dáa.

Ṣugbọn, ìṣàpá kò sí. Kí ni gbogbo ọ̀rọ̀ tí a máa ń lò láti ṣàpèjúwe ọ̀rọ̀ náà? Ṣé kò sí ohun rere, ohun òdodo, ohun ìgbàgbó, ohun ìránṣẹ́, àti ohun ìfọ̀rọ̀wánílélúwà nínú ọ̀rọ̀ Yorùbá? Ṣé gbogbo ohun tí a máa ń kọ nípa Yorùbá jẹ́ ohun tí kò dáa?

Kì í ṣe bẹ́è. Ìṣàpá jẹ́ ọ̀rọ̀ alàgbà, tí ó sì jẹ́ àkànlò tí ó jẹ́ pàtàkì nínú ọ̀rọ̀ Yorùbá. Ìṣàpá jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó máa ń firí àgbà ìtàn, àgbà àrògbó, àti àgbà àrún. Lóde òní, a tún máa ń lò ìṣàpá láti kọ àwọn oríṣiríṣi ohun bíi ìgbàgbó, ìránṣẹ́, àti ìfọ̀rọ̀wánílélúwà.

Nítorí náà, gbàgbé ibi tí ìṣàpá ti ṣí kún sí ọgbọ̀rọ̀ òun. Kábàámọ̀ ìṣàpá gẹ́gẹ́ bí ohun ọ̀fẹ́ tí Yorùbá fi fún àgbáyé. Báwọn alákòóso tó ń tó ọ̀rọ̀ Yorùbá tí ń gbàgbé ìṣàpá, báwọn àgbà tí ń kọ àwọn ìtàn Yorùbá tí ń gbàgbé ìṣàpá, báwọn ọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ tí ń sọ ọ̀rọ̀ Yorùbá tí ń gbàgbé ìṣàpá, gbogbo wọn yíò wá mọ̀ pé ó ti tó àkókò láti fi ìṣàpá padà sí ipò rẹ̀.

Ìṣàpá jẹ́ àgbà Yorùbá, tí ó sì jẹ́ ọ̀rọ̀ tí a gbọ́dọ̀ fi ojú rere wo. Nígbà tí a bá ń kọ ìṣàpá, á máa ń firí àgbà ìtàn, àgbà àrògbó, àti àgbà àrún. Nítorí náà, gbàgbé ibi tí ìṣàpá ti ṣí kún sí ọgbọ̀rọ̀ òun. Kábàámọ̀ ìṣàpá gẹ́gẹ́ bí ohun ọ̀fẹ́ tí Yorùbá fi fún àgbáyé.