Allan Lichtman: Nabii wa Siasa za Marekani

Ni rahisi kudhani kuwa uchaguzi wa urais wa Marekani ni mchezo wa kubahatisha. Kuna wagombea wengi, masuala mengi, na matokeo mara nyingi huwa yasiyoweza kutabirika. Lakini kuna mtu mmoja ambaye amekuwa sahihi kila mara katika kutabiri matokeo ya uchaguzi wa urais wa Marekani kwa zaidi ya miaka 40. Jina lake ni Allan Lichtman.
Lichtman ni profesa wa historia katika Chuo Kikuu cha American huko Washington, D.C. Yeye pia ni mwandishi wa kitabu kinachouzwa zaidi, "Keys to the White House." Katika kitabu hiki, Lichtman anaelezea mfumo wake wa kutabiri matokeo ya uchaguzi, ambao anaita "Keys to the White House."
Ufunguo wa White House ni mfumo wa alama ambao Lichtman hutumia kutathmini hali ya nchi kabla ya uchaguzi. Mfumo huu umewasaidia kutabiri kwa usahihi matokeo ya uchaguzi wa urais kila mwaka tangu 1984.
Mfumo wa Lichtman ulikosolewa na wakosoaji wengine. Wanasema kuwa mfumo huu unategemea sana mambo ya nje na haufanyi hesabu ya mambo mengine muhimu ambayo yanaweza kuathiri matokeo ya uchaguzi, kama vile uchumi.
Hata hivyo, Lichtman anaendelea kuamini katika mfumo wake. Anasema kuwa mfumo huu umethibitika kwa wakati na kwamba ni njia bora ya kutabiri matokeo ya uchaguzi.
Kwa hivyo, je! Mfumo wa Lichtman ni halisi au ni bahati tu? Hakuna njia ya kujua hakika. Lakini ukweli kwamba amekuwa sahihi kila mara katika kutabiri matokeo ya uchaguzi wa urais kwa zaidi ya miaka 40 inavutia.
Ikiwa unavutiwa kujifunza zaidi kuhusu mfumo wa Lichtman, unaweza kuangalia kitabu chake, "Keys to the White House." Unaweza pia kumfuata kwenye Twitter kwa @AllanLichtman.
Mfumo wa Ufunguo wa Ikulu ya White House
Mfumo wa Ufunguo wa Ikulu ya White House ni mfumo wa alama ambao Profesa Allan Lichtman wa Chuo Kikuu cha Marekani hutumia kutabiri matokeo ya uchaguzi wa urais wa Marekani. Mfumo huu una funguo 13 ambazo hutathmini hali ya nchi kabla ya uchaguzi.
Funguo 13
Funguo 13 ni kama ifuatavyo:
1. Funguo ya Chama cha Kazi: Je, uchumi uko katika hali nzuri?
2. Ufunguo wa Uongozi: Je, rais wa sasa ana idhini ya juu?
3. Ufunguo wa Mzozo: Je, nchi inahusika katika mzozo wowote wa kijeshi?
4. Ufunguo wa Urithi: Je, rais wa sasa amekuwa na urais wa mafanikio?
5. Ufunguo wa Mandhari: Je, mada za uchaguzi zinaafikiana na malengo ya chama kilicho madarakani?
6. Ufunguo wa Kasi: Je, uchumi unakua kwa kasi ya kutosha?
7. Ufunguo wa Mabadiliko: Je, kumekuwa na matukio yoyote makubwa ya mabadiliko nchini?
8. Ufunguo wa Uzoefu: Je, mgombea wa rais wa upande wa changamoto ana uzoefu wa kisiasa?
9. Ufunguo wa Uteuzi: Je, wagombea wa chama kilicho madarakani na chama cha changamoto wameteuliwa vizuri?
10. Ufunguo wa Ugawanyiko: Je, kuna mgawanyiko mkubwa ndani ya chama kilicho madarakani?
11. Ufunguo wa Heshima: Je, chama kilicho madarakani kinaheshimiwa na umma?
12. Ufunguo wa Magonjwa: Je, kuna tukio lolote la ugonjwa au janga nchini?
13. Ufunguo wa Kijamii: Je, kuna msisimuko wowote wa kijamii nchini?
Jinsi Mfumo Hufanya Kazi
Ili kutabiri matokeo ya uchaguzi, Lichtman anatoa kila ufunguo alama ya "ndiyo" au "hapana." Kisha anajumlisha alama hizo ili kupata jumla ya alama. Ikiwa jumla ya alama ni sita au zaidi, basi Lichtman anatabiri kuwa upande wa changamoto utashinda uchaguzi. Ikiwa jumla ya alama ni tano au chini, basi Lichtman anatabiri kuwa upande wa changamoto utashinda uchaguzi.
Mafanikio ya Mfumo
Mfumo wa Ufunguo wa Ikulu ya White House umethibitika kwa wakati. Lichtman ameitumia kutabiri kwa usahihi matokeo ya uchaguzi wa urais kila mwaka tangu 1984. Rekodi yake ni nzuri sana hata hata wakosoaji wake wanalazimika kuheshimu utendaji wake.
Umuhimu wa Mfumo
Mfumo wa Ufunguo wa Ikulu ya White House ni chombo muhimu kwa mtu yeyote anayevutiwa na siasa za Marekani. Mfumo huu unaweza kutumika kutabiri matokeo ya uchaguzi na kuelewa vikosi vinavyoweza kuathiri matokeo ya uchaguzi.
Nukuu za Allan Lichtman
Hapa kuna baadhi ya nukuu za Allan Lichtman:
* "Ufunguo ni kwamba mfumo wangu unategemea mambo ya kimsingi ambayo hayawezi kutabiriwa na yumkini hayasababishwi na wagombea. Haya ni mambo ambayo tunaweza kudhibiti."
* "Siwezi kutabiri itakuwaje leo, lakini ninaweza kusema kwa uhakika kwamba mambo ambayo yanazalisha mabadiliko ya urais ni sawa leo kama yalivyokuwa miaka 200 iliyopita."
* "Uchaguzi ni muhimu sana, lakini kile ambacho kinatokea baada ya uchaguzi ni muhimu zaidi."