An Braithe Oropouche - Galar Nua a Seasann Níol

Tá galar víreas Oropouche (OVD) ar a chuid speéise do ghalar nua. Bhí an víreas bunaithe don chéad uair i gcoillte na hAmasóine sa bhliain 1967, ach níor thairg sé go mór i measc na ndaoine go dtí gur tharla éirí amach i Maracaibo, Veiniséala, sa bhliain 1995. Ó shin i leith, tá an víreas leathnaithe go leathan ar fud Mheiriceá Lárnach agus Theas, agus tá cásanna á thuairisciú go rialta sna Stáit Aontaithe.

Comharthaí agus Ionfhabhtú

Láimhseálaíonn víreas Oropouche é féin go ionfhabhtaíochtaí trí shainchomharthaí a chuireann i gcuimhne níos mó ar bhraithlí de bharr víreas Chikungunya. Is gnách le comharthaí OVD tosú 2-12 lá tar éis an ghéaráin agus is féidir iad a bheith ann ar feadh suas le 10 lá.

Fiabhras ard
Tinneas cinn
Pian sna matáin agus sna hailt
Duán
Léirscaoileadh
Náire
trácht gastrointestinal (i gcásanna áirithe)

Diagnóisiú agus Cóireáil

Is féidir diagnóisiú OVD a dhéanamh trí thástáil fuail a aimsíonn frithghníomhartha nó RNA víreasa. Níl aon chóireáil shonrach ag an víreas, ach is féidir cóireáil na comharthaí le paracetamol nó cúnamh neamhshteoróideach frith-athlastóireachta (NSAIDs). I gcásanna tromchúiseacha, d'fhéadfadh an t-othar a chur i gcleas le leachtaí in-intraivéineacha.

Feabhsuithe agus Easpaiméid

Faigheann an chuid is mó de dhaoine a fhaigheann OVD faoiseamh iomlán laistigh de seachtain nó dhó. Áfach, is féidir le roinnt daoine a bheith ag fulaingt ó shuiteáil fhada, ar a dtugtar "an galar iar-Oropouche", a d'fhéadfadh a bheith i bhfeidhm go fisiciúil agus go mothúchánach ar feadh míonna nó fiú blianta. Is féidir leis an gcuntas seo pian leanúnach sna hailt, fiabhras beag, agus tuirse a áireamh.

Cosc

Níl aon vacsaíní nó cógais frithvíreasacha ar fáil faoi láthair chun OVD a chosc nó a chóireáil. Is é an bealach is fearr chun cosc a chur ar an víreas ná suíomhanna a sheachaint ina bhfuil comhfhreagróirí, mar shampla luibheanna tiubhairte agus pollanna uisce. Is féidir freisin le repelleants inseictí a úsáid chun gearrthacha a sheachaint.

Fíricí Foirfe

Is galar zoonotic é Oropouche, rud a chiallaíonn gur féidir é a tharchur ó ainmhithe chun daoine.
Tá muca fiáin agus moncaithe na príomhíocaí víreasa Oropouche.
Is féidir le mosquitoes a bheartaíonn ar ainmhithe faoi mhíbhuntáiste an víreas a tharchur ar dhaoine.
Tá an víreas Oropouche ina mbaill den ghrúpa bunaithe Bunyaviridae.
Tá an víreas ar a dtugtar freisin "an fiabhras de leath na gealaí" mar gheall ar an bhpatrún éirí amach a thaispeánann sé le linn tréimhse an ghrianghraif.

Tuilleadh Léitheoireachta

[Ionas Náisiúnta um Ailse] (https://www.cdc.gov/chikungunya/symptoms/index.html)
[Eagraíocht Dhomhanda Sláinte] (https://www.who.int/csr/disease/chikungunya/en/)
[An Ionad um Imeacht agus Cosc Galar] (https://www.ecdc.europa.eu/en/chikungunya)