An t-Ailse Adhmaid
An t-Ailse Adhmaid
Is galar víreasach é an t-ailse adhmaid a tharlaíonn do mhoncaigh den chéad uair. Tá níos mó ná 100 cineál de mhoncaigh ann. Bíonn an galar níos coitianta i lár na hAfraice ach tá sé tarlaithe i réigiúin eile den domhan.
Is é an víreas moncaí an víreas a chuireann an galar adhmaid ar bun. Is víreas é seo atá gaolmhar leis an víreas cac. Tá cúpla cineál de víreas moncaí ann, agus is é an cineál a tharlaíonn i lár na hAfraice níos coitianta ná an cineál a tharlaíonn in iarthar na hAfraice.
Tá an víreas moncaí tarchurtha ó ainmhí go duine. Is é an bealach is coitianta le haghaidh an víreas a tharchur trí chuimhdíochta le moncaí nó le ainmhithe eile a iompraíonn an víreas. Is féidir freisin an víreas a tharchur trí theagmháil le fuil nó le leachtanna eile ó ainmhí a bhfuil an galar adhmaid air.
Ní hionann tarchur an víreas moncaí ó dhuine go duine agus tarchur an víreas caca ó dhuine go duine. Ní hé an galar adhmaid chomh héasca le tarchur ó dhuine go duine mar an galar cac. Is é an bealach is coitianta le haghaidh an víreas a tharchur ó dhuine go duine trí theagmháil le líocha nó salann ó phearsa a bhfuil an galar adhmaid air.
Is féidir an galar adhmaid a bhaint amach ar roinnt bealaí. Is é an bealach is coitianta le haghaidh an galar a bhaint amach trí chuimhdíochta le ainmhí nó le duine a bhfuil an galar adhmaid air. Is féidir freisin an galar a bhaint amach trí theagmháil le fuil nó le leachtanna eile ó phearsa a bhfuil an galar adhmaid air.
Is galar féin-theoranta an t-ailse adhmaid. Ciallóidh sé sin go gcaillfidh an galar ar deireadh tar éis tamaill. Tá an fhad ama a chailleann an galar ar go leor fachtóirí, lena n-áirítear an cineál víreas moncaí a chuireann an galar ar bun, sláinte an duine a bhfuil an galar air, agus an chóireáil a fhaigheann an duine.
Níl aon chóireáil shonrach ag an ailse adhmaid. Tá an chóireáil dírithe ar cóireáil na siomptóm agus ar cobhsú na riocht. Is féidir le cóireáil an ailse adhmaid a bheith iontu loirg, antiviralacha, antibiotics, agus pain relievers.
Tá táscaire agus vathanna ar fáil do ghalar adhmaid. Cé go bhfuil an t-ailse adhmaid galar féin-theoranta, tá sé tábhachtach a fháil amach go luath agus faigh cóireáil. Is féidir an galar a bheith mharfach do dhaoine le córas imdhíonach lag.
Tá roinnt rudaí is féidir leat a dhéanamh chun an t-ailse adhmaid a sheachaint. Is iad seo a leanas roinnt leideanna:
* Seachain teagmháil le moncaigh nó le ainmhithe eile a chuireann an víreas moncaí ar bun.
* Má tá tú i réigiún ina bhfuil an t-ailse adhmaid coitianta, fág clúdach ar ghéaga agus ar bhoinn.
* Bain úsáid as repellent inseact chun do chuid féin a chosaint ó borneoirí inseacht.
* Bain úsáid as láimhní plásta má tá tú i dteagmháil le ainmhí nó le duine a bhfuil an galar adhmaid air.
* Nighe do lámha go minic le sáithún agus le huisce.
* Tá cuardach ar fáil do ghalar adhmaid. Má tá tú i dteagmháil le ainmhí nó le duine a bhfuil an galar adhmaid air, téigh chun dochtúra agus faigh cuardach.