Bernard-Henri Lévy: een profeet of een charlatan?

Als Bernard-Henri Lévy (BHL) de kamer binnenloopt, voel ik een mengeling van bewondering en scepsis. De man is een intellectueel zwaargewicht, een filosoof, schrijver en activist die zich al decennia lang inzet voor mensenrechten en vrijheid. Maar tegelijkertijd wordt hij ook beschuldigd van egocentrisme, arrogantie en een neiging tot sensatiezucht.
Ik heb BHL voor het eerst ontmoet toen ik nog student was. Hij gaf een lezing over zijn boek "La barbarie à visage humain", waarin hij de wreedheden van het communisme beschreef. Ik was geraakt door zijn passie, zijn welbespraaktheid en zijn onwankelbare overtuiging in de kracht van het individu.
In de jaren die daarop volgden, heb ik BHL nog verschillende keren ontmoet. Ik heb hem geïnterviewd, met hem gedebatteerd en hem gezien op protestacties. Ik heb veel bewondering voor zijn moed en zijn engagement, maar ik kan ook niet ontkennen dat er een zekere arrogantie in hem schuilt.
BHL is een man van extreme overtuigingen. Hij gelooft dat het Westen de plicht heeft om op te komen voor de vrijheid overal ter wereld. Hij is een uitgesproken criticus van totalitarisme, of het nu van links of van rechts komt. En hij is een fervent verdediger van Israël.

BHL's critici beschuldigen hem er echter van een neoconservatieve havik te zijn die oorlogen wil voeren om zijn eigen politieke agenda te bevorderen. Ze wijzen erop dat hij een voorstander was van de oorlog in Irak en dat hij nauwe banden onderhoudt met de Israëlische regering.

Zelf ontkent BHL deze beschuldigingen. Hij zegt dat hij een humanist is die gelooft in de universele rechten van de mens. Hij zegt dat hij tegen oorlogsvoering is, tenzij het absoluut noodzakelijk is om mensenlevens te redden. En hij zegt dat hij Israël steunt omdat het een democratie is in een regio die wordt geplaagd door dictatuur en geweld.

Of BHL een profeet of een charlatan is, is een kwestie van mening. Er is geen twijfel over zijn intellectuele briljantheid en zijn engagement voor mensenrechten. Maar er zijn ook vraagtekens te stellen bij zijn motieven en zijn neiging tot sensatiezucht.

Desalniettemin verdient BHL respect voor zijn onwrikbare geloof in de kracht van het individu en zijn bereidheid om op te komen voor wat hij gelooft. Of je het nu eens bent met zijn standpunten of niet, je kunt niet ontkennen dat hij een invloedrijke figuur is die ons dwingt om kritisch na te denken over de belangrijke vragen van onze tijd.

Ik denk dat BHL het best kan worden omschreven als een complex en tegenstrijdig figuur. Hij is een man van grote intelligentie, passie en moed. Maar hij is ook een man van buitengewone arrogantie en een zekere neiging tot sensatiezucht.

Of je hem nu bewondert of haat, er is geen twijfel over het feit dat BHL een significant persoon is. Hij is een man die ons denken uitdaagt en ons dwingt om kritisch na te denken over de belangrijke vragen van onze tijd.

Ik ben blij dat ik BHL heb ontmoet. Ik heb veel van hem geleerd, zowel over de wereld als over mezelf. Ik ben het misschien niet altijd eens met zijn standpunten, maar ik respecteer zijn recht om ze te uiten. En ik bewonder zijn onwrikbare geloof in de kracht van het individu.