Biologia Matura 2024: Kompendium wiedzy z całego roku!

Maturzyści, drżyjcie! :> Zbliża się rok 2024, a wraz z nim matura z biologii. Wiemy, że nie jest to łatwy egzamin, dlatego przygotowaliśmy dla Was kompendium wiedzy, które pomoże Wam odświeżyć pamięć i pewnie stanąć do pisania.

Zaczynamy... czyli podstawy biologii

Biologia to nauka o życiu. Zajmuje się badaniem organizmów żywych, ich budowy, funkcji, rozwoju, interakcji oraz pochodzenia. Podstawowymi pojęciami w biologii są:

• komórka - podstawowa jednostka życia
• gen - jednostka dziedziczności
• ewolucja - proces zmian zachodzących w organizmach żywych
• ekologia - nauka o interakcjach między organizmami a ich środowiskiem

W głąb komórek i tkanek

Komórka jest podstawową jednostką życia. Występują dwa główne typy komórek: prokariotyczne i eukariotyczne. Komórki prokariotyczne są prostsze i mniejsze od komórek eukariotycznych. Nie posiadają jądra komórkowego i innych organelli otoczonych błoną.

Komórki eukariotyczne są bardziej złożone i większe od komórek prokariotycznych. Posiadają jądro komórkowe oraz inne organelle otoczone błoną, takie jak mitochondria i chloroplasty.

Tkanka to grupa komórek o podobnej budowie i funkcji. Istnieją cztery główne typy tkanek w organizmach żywych:

• tkanka nabłonkowa - pokrywa powierzchnię ciała i wyściela jamy ciała
• tkanka łączna - zapewnia wsparcie i ochronę dla innych tkanek
• tkanka mięśniowa - umożliwia poruszanie się organizmu
• tkanka nerwowa - przesyła sygnały w całym organizmie

Wchodzimy na poziom organizmu

Organizm to żywa istota, która jest w stanie utrzymywać homeostazę, czyli stabilne środowisko wewnętrzne organizmu. Organizmy można podzielić na:

• jednokrotne - składają się z jednej komórki (np. bakterie)
• wielokomórkowe - składają się z wielu komórek (np. zwierzęta, rośliny)

I na koniec... jak wykorzystać naszą wiedzę?

Biologia ma wiele zastosowań praktycznych. Na przykład: