Bor: İyinin Kötüsü, Kötünün İyisi
Bor, periyodik tablonun 5. grubunda yer alan, yarı metalik ve oldukça sert bir elementtir. "Bor" adı, Arapça "büraq" kelimesinden türemiştir ve "beyaz" anlamına gelir. Borun saf hali beyaz, toz haldedir ve çok hafiftir.
Borun İyilikleri
* Bor, kemiklerimizin ve dişlerimizin sağlığı için gereklidir. Kalsiyum emilimine yardımcı olur ve kemik erimesini önler.
* Beyin fonksiyonlarını iyileştirir. Beyne oksijen taşınmasına yardımcı olur ve bilişsel işlevleri destekler.
* Hormonal dengeyi sağlar. Östrojen ve testosteron gibi hormonların üretiminde rol oynar.
* Yaraların iyileşmesini hızlandırır. Antiseptik ve antiinflamatuar özellikleri sayesinde yaraların enfekte olmasını önler.
* Kolesterol seviyelerini düşürür. LDL (kötü kolesterol) seviyelerini düşürerek kalp sağlığını korur.
Borun Kötülükleri
* Aşırı bor tüketimi zehirli olabilir. Mide bulantısı, kusma ve ishale neden olabilir.
* Bor, tiroid bezine zarar verebilir. Tiroid fonksiyonlarını bozar ve guatr oluşumuna neden olabilir.
* Bazı bor bileşikleri kanserojendir. Uzun süreli bor maruziyeti, akciğer kanseri ve mesane kanseri riskini artırabilir.
Borun Günlük Yaşamda Kullanımı
Bor, gündelik hayatımızda birçok alanda kullanılır:
- Cam ve seramik üretiminde kullanılır.
- Sıcaklık direnci yüksek fiberler ve plastiklerin yapısında bulunur.
- Gübrelerde kullanılır.
- Temizlik ürünlerinde deterjan olarak kullanılır.
- Çekim magneti yapımında kullanılır.
Bor Eksikliği ve Fazlalığı
Vücudumuzdaki bor miktarı çok önemlidir. Bor eksikliği kemik erimesi, hormon dengesizliği ve beyin fonksiyonlarında bozulmalara neden olabilir. Öte yandan, aşırı bor tüketimi zehirlenmeye yol açabilir.
Tavsiyeler
Bor, iyileştirici etkilerinden faydalanmak için gerekli bir elementtir. Ancak aşırı tüketimden kaçınmak gerekir. Günlük bor ihtiyacı ortalama 1-3 miligramdır. Borun doğal kaynakları arasında fındık, badem, kuru üzüm ve ıspanak bulunur. Ayrıca bazı takviyelerde de bor bulunur. Bor takviyesi almadan önce mutlaka bir doktora danışılmalıdır.