Dev Diwali

దీపావళి పోందగానే అందరికీ దేవ దీపావళి గుర్తొస్తుంది. అయితే దీని వెనుక అసలు కథ ఏమిటో చాలా మందికి తెలియదు. దీపావళి పండగ జరుపుకున్న 15 రోజుల తర్వాత వచ్చే పండగను దేవదీపావళి లేదా త్రిపురోత్సవం అని పిలుస్తారు. మరి దేవ దీపావళి ఎప్పుడు జరుపుకుంటారు? దీని వెనుక ఉన్న పురాణాలేమిటి? ఈ రోజు కీలకమైన ప్రశ్నలన్నింటికీ సమాధానాలు తెలుసుకుందాం.

దేవ దీపావళి ఎప్పుడు జరుపుకుంటారు?

దేవ దీపావళి పండగ ప్రతి సంవత్సరం కార్తీక మాసంలోని పూర్ణిమ నాడు జరుపుకుంటారు. ఈ రోజును త్రిపురోత్సవం అని కూడా అంటారు. ఈ రోజున దేవతలందరూ గంగానది ఒడ్డున దీపాలు వెలిగించి దివ్య కాంతులతో ఆ నదిని అలంకరిస్తారు.

దేవ దీపావళి వెనుక ఉన్న కథలు...

దేవ దీపావళి వెనుక చాలా పురాణాలు ఉన్నాయి. త్రిపుర అసురుడనే రాక్షసుడు దేవతలను హింసించడంతో బ్రహ్మ దేవుడి సలహా మేరకు వారందరూ శివుడిని ఆరాధించారు. దేవతల ప్రార్థనలకు మెచ్చిన శివుడు త్రిపురను సంహరించి దేవతలకు విజయాన్ని అందించాడు. త్రిపురను సంహరించిన సంతోషంలో దేవతలు కార్తీక పౌర్ణమి నాడు గంగానది ఒడ్డున విస్తృతంగా దీపాలు వెలిగించారని పురాణాలు చెబుతున్నాయి.
మరొక కథ ప్రకారం, కార్తీక పౌర్ణమి నాడు విష్ణువు రాక్షసుడైన తారకాసురుడిని వధించాడు. తారకాసురుడిని చంపడానికి శివుడి కుమారుడైన స్కందుడు 6 రోజులు పోరాడాడు. చివరగా విష్ణువు సహాయంతో స్కందుడు తారకాసురుణ్ణి ఓడించాడు. అప్పుడు దేవతలు విజయోత్సవాలలో దీపాలు వెలిగించి కార్తీక పౌర్ణమిని దేవ దీపావళిగా జరుపుకోవడం ప్రారంభించారు.

దేవ దీపావళి ప్రాముఖ్యత...

దీపావళి పండగ చీకటిపై వెలుగు విజయాన్ని సూచిస్తుంది. అదేవిధంగా దేవ దీపావళి పండగ కూడా అజ్ఞానంపై జ్ఞానం విజయాన్ని సూచిస్తుంది. ఈ రోజున దేవతలు గంగా నది ఒడ్డున దీపాలు వెలిగించి దానిని అలంకరిస్తారు. అంటే అజ్ఞానం అనే చీకటిని జ్ఞానం అనే వెలుగుతో వెలిగించాలని, మన హృదయాలను పరిశుద్ధం చేసుకోవాలని దీని అర్థం.

దేవ దీపావళి ఎలా జరుపుకుంటారు?

దేవ దీపావళిని ప్రధానంగా వారణాసిలో అత్యంత వైభవంగా జరుపుకుంటారు. ఈ రోజున గంగానది ఒడ్డున విస్తృతంగా దీపాలు వెలిగిస్తారు. దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాల నుంచి లక్షలాది భక్తులు ఈ పండుగను చూసేందుకు వారణాసికి వస్తారు. అయితే ఈ పండుగను దేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో కూడా జరుపుకుంటారు.
- ఈ రోజున ఉదయం గంగా స్నానం చేసి దేవుడికి పూజలు చేసి నైవేద్యం సమర్పిస్తారు.
- సాయంత్రం సమయంలో గంగానది ఒడ్డున దీపదానం నిర్వహిస్తారు. యాత్రికులు అన్ని దిక్కుల నుంచి వచ్చి గంగానది ఒడ్డున దీపాలు వెలిగిస్తారు.
- దేవ దీపావళి సందర్భంగా గంగానదిలో అన్నకూటం సమర్పిస్తారు. దీనిని నహుష అన్నకూటం అని కూడా అంటారు.
- దీపదానం తర్వాత గంగా నదిలో గంగా ఆరతి జరుగుతుంది.

దేవ దీపావళి పండుగలో ఏమి చేయాలి?

దేవ దీపావళి రోజున ఈ కార్యక్రమాలలో పాల్గొనడం ద్వారా మీరు ఈ పండుగను జరుపుకోవచ్చు:
- ఉదయం గంగా స్నానం చేసి దేవుడికి పూజలు చేయండి.
- సాయంత్రం వేళ గంగానది ఒడ్డున దీపదాన చేయండి.
- గంగా నదిలో జరిగే గంగా ఆరతిలో పాల్గొనండి.
- గంగానది ఒడ్డున ఉండి దివ్య కాంతులతో నిండిపోయిన గంగానది అందాలను వీక్షించండి.