Duineann muinteartha an léarscáil Meircéadaigh




Fadhb a d'fhéadfadh daoine a bheith ag práinn ariamh i gcoinne na léarscála Míricéadaí ach nach bhfuil a fhios acu go bhfuil sé ceadaithe le fada. Leag síos conas a tháinig sé ar an bhfód agus cén fáth ar leathnaíodh é ar fud an domhain.
Tháinig an léarscáil Míricéadaí ar an bhfód i 1569 nuair a d'fhoilsigh an feirmeoir Flóndrasach Gerardus Mercator é. Bhí cuma dheartha aige dó a chuir leis an léarscáil go raibh an-úsáideach don mhuintir mhuirí a bhí ag taisteal na n-aigéan ar fad na gcéadta. Ar dtús, tugadh cuidiú le muintir mhuirí in aghaidh na gaoithe agus na srutha chun an slí ceart a ghabháil.
Is léarscáil chothromchruthach í an léarscáil Mercator a thaispeáint líne theas d'oirthear is líne thiar thiar d'oirthear mar líne díreach. Bíonn an scála céanna ag na céimeanna fada ar fud an léarscáile, rud a dhéanann an t-aigéan chosúil le cearnóg agus na tíortha cósta cosúil le líne díreach.
Cé go raibh an léarscáil Míricéadaí an-úsáideach do mhuintir mhuirí, bhí sé leathnaithe go forleathan freisin mar léarscáil ginearálta ar an domhan. Tháinig sé seo toisc a go raibh sé éasca le léamh agus a thuiscint, agus go raibh sé ar fáil go forleathan.
Go dtí an lá atá inniu ann, is é an léarscáil Míricéadaí an léarscáil is coitianta a úsáidtear ar an domhan. Faightear é in atlasanna, ar léarscáileanna, agus fiú ar an idirdhealán.
Áfach, tá a fhios again anois nach léarscáil chruinn ar an domhan é an léarscáil Mercator. Bíonn na tíortha atá i nguais ón Meánchiorcal Artach go mórchuidithe, agus bíonn na tíortha atá lonnaithe gar don mheánchiorcal go mórchuidithe. Ciallaíonn sé seo go féachann tíortha mar an Ghraenlainn agus an Antartaic níos mó ná mar atá siad i ndáiríre, agus go bhfeictear tíortha beaga i Meiriceá Theas níos lú ná mar atá siad i ndáiríre.
Mar sin féin, is léarscáil úsáideach fós í an léarscáil Míricéadaí. Is é an t-aon léarscáil a thaispeántann gach cuid den domhan gan aon díomadú. Is tábhachtach é seo do mhuintir mhuirí, do lucht leanúna an aerárthaí, agus do chách a gcaithfidh taisteal thart ar an domhan.
Mar sin, cé go bhfuil míthuiscintí ann faoin léarscáil Miricéadaí, is léarscáil thábhachtach é fós. Is é an t-aon léarscáil a thaispeántann gach cuid den domhan gan aon díomadú. Is tábhachtach é seo do mhuintir mhuirí, do lucht leanúna an aerárthaí, agus do chách a gcaithfidh taisteal thart ar an domhan.