Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ ni Farouk Umar bí tí ọ̀rọ̀ náà ṣe pẹ́ jùlọ̀ ṣùgbọ́n ọ̀rọ̀ rẹ̀ tèmi gangan ni El-Farouk. Ìgbà tí ọ̀rọ̀ náà bẹ̀rẹ̀ rí ní ilẹ̀ Nàìjíríà ni ọ̀rọ̀ Farouk Umar pọ̀ síi, ṣùgbọ́n ó ṣeé ṣe kí ọ̀rọ̀ náà kọ́ lẹ̀ Al-farouk Umar bí ó tó di Farouk Umar. Nǹkan tí kìí ṣeé kọ́ lẹ̀ ni bí ó ṣe kó ọ̀rọ̀ náà tó di El-farouk Umar.
Bí èmi tì ara mí lọ́wọ́, gbogbo àgbà téèyàn bá là ni a lè kòó sílẹ̀. Àkókò tí yóò sì burú jùlọ̀ ni gbàgbè àgbà tí àgbà náà bá jẹ́ ọ̀gbọ́n kan tí a kọ́ láti inú rẹ̀.
Gẹ́gẹ́ bí ìwádìí tí mo ṣe, ó jẹ́ ọ̀gbọ́n kan tí ó ṣe pàtàkì ní ilẹ̀ Haúsá. Ọ̀gbọ́n náà ni “Wà yán kàrà kàrà, kàrà rí ní baba oní wí”. Nígbà tí àgbà èyí bá yọ lójú mi, ìgbà gan-an ni mo ti máa kábàámọ̀ nípa Farouk Umar. Ṣùgbọ́n bí mo ṣe ń bẹ̀rẹ̀ síí kábàámọ̀, ó rọrùn fún mi láti mọ̀ pé ní ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ àgbà tí èmi kò tíì mọ̀ lẹ́yìn tí mo ti kẹ́kọ̀ọ́ tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ Farouk Umar pẹ́lú ọ̀gbọ́n tí ó wà lẹ́yìn rẹ̀.
Nkan tí ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ ènìyàn kò gbàgbọ́ ni pé àgbà ni ẹ̀yà Yorùbá. Àkókò kan wà tí ìgbàgbọ́ rẹ̀ láàrín àwọn Yorùbá gbajúmọ̀ ṣùgbọ́n nísinsìnyí ọ̀pọ̀ enìyàn kò mọ̀ nípa rẹ̀ mọ́. Èyí ni ó mú kí àgbà ńlá tí a máa ń kọ ní ilé-ìwé gbajúmọ̀ nísinsìnyí ṣùgbọ́n ní ọ̀pọ̀ àkókò, wọn kìí sọ ìtumọ̀ àwọn àgbà náà.
Ìtumọ̀ tí àgbà El-Farouk Umar ni “Òràn ti Umar le ṣe àlà áfiá”
Bí olùkọ́ ọmọ kékeré bá tẹ̀ lórí èyí, ó lè fa ọ̀pọ̀ ìkíni àti ìgbàgbọ́ nínú ọ̀rọ̀ náà. Nígbà tí èmi bá sọ fún ọmọ kékeré náà pé ọ̀gbọ́n kan wà tí ó sọ pé, “Àgbà gbogbo tí a bá lèè jẹ́ ọgbọ́n” ó máa jẹ́ kó ronú gidigidi.
Nígbà tí mo bá wá sọ fún ọmọ kékeré náà pé, “Ọ̀rọ̀ tí ọ̀rọ̀ náà ṣe pẹ́ jùlọ̀ ni Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ”. Ó máa tún jẹ́ kó ronú gidigidi. Ṣùgbọ́n gbàrà tí ó bá ti mọ̀ pé ọ̀rọ̀ tí ọ̀rọ̀ náà ṣe pẹ́ jùlọ̀ náà ni ọ̀rọ̀ tí a máa ń kọ́ ní ilé-ìwé, ọ̀rọ̀ náà máa yà á lérò.
Nígbà tí mo bá wá kọ́ ọ́ pé,”Àgbà kan wà tí ó sọ pé, “Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ ni Farouk Umar” ó máa tún yà á lérò. Bí mo bá wá tẹ̀ síwájú kọ́ ọ́ pé, “Farouk Umar ni El-Farouk Umar, El-Farouk Umar ni El-Farouk”. Ó máa ronú gidigidi. Nígbà tí mo bá wá sọ fún un pé, “Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ ni Farouk Umar. Ìtumọ̀ rẹ̀ ni pé, Òràn ti Umar lè ṣe àlà áfiá”. Ó máa yà á lérò gan-an.
Bí ó bá sì ti mọ̀ pé ọ̀rọ̀ tí ọ̀rọ̀ náà tí ó kẹ́kọ̀ọ́ ní ilé-ìwé ní “Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ” ni ọ̀rọ̀ tí ẹ̀yà rẹ̀ tún ń kọ́ , ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ nkan ni ó máa kọ́ lẹ́yìn náà.
Ọ̀rọ̀ rere ti mo kọ́ tí mo sì nífẹ̀ẹ́ sí nínú ọ̀rọ̀ yìí ni pé kò sí ibùgbé ní ọ̀rọ̀ náà, ṣùgbọ́n gbogbo ní kíkọ̀ ọ̀rọ̀. Ẹ̀mí kò ní mí bákan náà ni ọ̀rọ̀ tí ọ̀rọ̀ náà ṣe pẹ́ jùlọ̀ ni Ẹgbẹ́ ẹ̀dẹ.
Ohun tí ọ̀rọ̀ náà fi kọ́ mi ni pé: Ọ̀rọ̀ tí a bá ń kọ́ ní ilé-ìwé gbọ́dọ̀ ní ìtumọ̀ kan. Àkókò tí àgbà tí a kọ ní ilé-ìwé bá yọ lójú mi, ọ̀gbọ́n kan tí mo kọ́ lẹ́yìn àgbà náà ni mo lè lò láti tú ọ̀rọ̀ náà ṣẹ́.
Èyí ni ó tú mi nínú sí ọ̀rọ̀ yìí lónìí. Mo rò pé ọ̀pọ̀lọ̀pọ̀ ènìyàn máa kẹ́kọ̀ọ́ láti inú rẹ̀.