Tumezoea kusikia habari za viongozi wa genge wa Haiti wakiteka nyara watu, kuwaua na kufanya vitendo vingine vya ukatili. Lakini kuna zaidi kwa viongozi hawa wa genge kuliko tunavyofikiria. Wanafuata nini? Ni nini kinachowaendesha? Na je, kuna njia ya kuwazuia?
Nilikutana na kiongozi mmoja wa genge, nilimwita Jean, miaka michache iliyopita. Alikuwa mrefu na mwenye misuli, na kovu kubwa usoni mwake. Lakini macho yake yalikuwa na huzuni ambayo ilinivutia.
Jean aliniambia kuwa alijiunga na genge alipokuwa na umri wa miaka 15. Alikuwa yatima na aliishi mitaani. Genge hilo lilimpa mahali pa kumwita nyumbani na hisia ya kuwa wa kitu. Alisema kuwa anapenda genge lake na atafanya chochote kuwalinda.
Nilimuuliza Jean ni nini kinachomtia moyo. Alisema kuwa anaamini kuwa anafanya jambo sahihi. Anaamini kwamba genge lake linamlinda dhidi ya polisi na serikali, ambao anaona kama adui zake. Pia anaamini kuwa genge lake linasaidia jumuiya kwa kutoa ulinzi na huduma nyinginezo.
Nilikuwa na shaka mwanzoni, lakini kadri nilivyozungumza na Jean, ndivyo nilivyoanza kuelewa zaidi mtazamo wake. Anaweza kuwa mhalifu, lakini pia ni mwanadamu na ana imani na maadili yake.
Siwezi kusamehe vitendo vya Jean na genge lake. Lakini naweza kumuelewa zaidi. Na nadhani hilo ni muhimu. Kwa sababu njia pekee ya kutatua tatizo la unyanyasaji wa genge ni kuelewa viongozi wa genge na kuwapa njia mbadala ya maisha.
Ninaamini kwamba viongozi wa genge wanaweza kubadilika. Lakini tunahitaji kuwapatia nafasi. Tunahitaji kuwapa ujuzi na fursa wanazohitaji ili kufanikiwa kisheria.
Hili ni tatizo gumu, lakini ni tatizo linaloweza kutatuliwa. Tunahitaji kufanya kazi pamoja ili kuunda jamii ambayo kila mtu anaweza kufanikiwa, hata wale waliofanya makosa.