Havana syndrome: Òràn àgbà, tí kò ní ṣe àgbà




Ni ọdún 2016, àwọn ọ̀rẹ́ ọmọ ilẹ̀ Amẹ́ríkà tí ń gbé ní Havana, Kúbà bẹ̀rẹ̀ sí gba ìrírí àwọn àmì tí kò sábà, bíi ìgbáfún, àìlérò àgbà, àti asán. Àwọn ìrírí wọ̀nyí di mímọ̀ bí "Havana syndrome." Òpìtàn ti orúkọ yìí jẹ́ nítòótó ní Havana, Kúbà, níbi tí àwọn ọ̀rẹ́ Amẹ́ríkà tí wọn tí kọ́kọ̀ gba ìrírí àmì wọ̀nyí. Sibẹ̀síbẹ̀, àwọn ìrírí tí a kọ́ nígbà tí àkókò náà kọjá ti farapamọ́ ní àgbá gbogbo àgbáyé, ní àgbà ilẹ̀ Amẹ́ríkà, Rọ́síà, àti China.
Àwọn ìrírí ti "Havana syndrome" jẹ́ àwọn tí kò sábà, àti nitori ìdí yìí, ó ti ṣòro láti mọ̀ ojúṣe wọn. Àwọn àgbàgbà kan ti sọ pé àwọn ìrírí wọ̀nyí jẹ́ abajade ti ohun tí ó léwu kan, bíi àwọn ìmọ̀ tí kò tíì mọ̀ tàbí àwọn ẹ̀rọ tí kò tíì mọ̀. Àwọn ẹ̀rọ míì ti sọ pé àwọn ìrírí wọ̀nyí ní àgbà, tí ó lé ní àìlérò àgbà àti asán.
Ìrìnàjò tí ó gbooro sí i ti "Havana syndrome" ti mú àìrí yẹ̀yẹ́ àti ìyàtọ̀. Àwọn ọ̀rẹ́ tí wọ́n tí kọ́kọ̀ rí àmì tí kò sábà yìí ti sọ àwọn ìrírí wọn ní gbangba, ní yíyàn fún ìranlọ́wọ́ àti ìdínákù. Àwọn òníṣègùn àgbà tí ń ṣe àgbéjáde àwọn ìrírí wọ̀nyí ti sọ pé ó jẹ́ ohun tí ó ṣòro láti ṣe àgbéjáde, láti ìgbà tí àwọn àmì kò sábà, àti nítorí pé ọ̀pọ̀ àwọn tí kọ́kọ̀ rí àmì tí kò sábà yìí kò ní àgbá tí kò dájú nígbà tí àkókò náà kọjá.
Ìrìnàjò tí ó gbooro sí i ti "Havana syndrome" jẹ́ akọsílẹ̀ kan ní èrò àgbà. Ó ti fihàn pé àwọn àmì tí kò sábà tí kò wọ́pọ̀ lè ní ipa tó ṣe àgbà nígbà tí èèyàn kò mọ̀ ojúṣe wọn. Ó tún ti ta kún ìgbàgbọ́ pé àgbà jẹ́ ohun tí ó wọ́pọ̀, tí ó sì le ní àbàjáde ní àìmọye ọ̀nà.
Bí àwọn ìrìnàjò nípa "Havana syndrome" tí ó gbooro sí i bá ń gbágbò̟ síwájú, ó ṣe pàtàkì láti rántí pé àwọn tí ó kọ́kọ̀ rí àmì tí kò sábà yìí jẹ́ ọ̀rẹ́ tí ń ní àgbà. Ó tún ṣe pàtàkì láti rántí pé ó gbọ́dọ̀ wà ní àkànlẹ́ láti gbá àwọn ọ̀rẹ́ tí kò mọ̀ ojúṣe àwọn àmì tí wọ́n ní lágbára. Nípasè dídá èrò dúdú nípa "Havana syndrome," a lè ṣe ìránlọ́wọ́ láti dá àgbà àwọn tí ó kọ́kọ̀ rí àmì tí kò sábà yìí dúró, àti dá àgbà wa gbogbo wa dúró.