Hormuzstredet – Ein flaskehals for verdensøkonomien

Hormuzstredet er eit smalt sund i Persiabukta som har vore ein strategisk viktig sjøveg i århundrader. Stredet er om lag 33 kilometer breitt på det smalaste punktet, og det er den einaste utgangen til sjøs for dei oljeproduserande landa i Midtausten.

Om lag 20 % av verdas oljehandel går gjennom Hormuzstredet, og dette gjer det til ein av verdas viktigaste vassvegar. Stredet er også ein viktig rute for transport av naturgass og andre varer. I tillegg er det eit viktig fiskeområde for lokalbefolkninga.

Hormuzstredet har vore åstad for fleire konfliktar og spenningar opp gjennom historia. På 1600-talet kjempa portugisarane og britane om kontrollen over stredet. På 1900-talet var det fleire konfliktar mellom Iran og Irak, og i 1984 angreip Iran ein amerikansk oljetanker i stredet. I 2015 inngjekk Iran ein avtale med stormaktene om å begrense atomprogrammet sitt, og dette førte til at sanksjonane mot landet vart oppheva. Men spenningane i området har ikkje forsvunne heilt.

I nyare tid har det vore fleire episodar med spenningar i Hormuzstredet. I 2019 beslagla Iran eit britisk tankskip som dei hevda hadde brote iransk lov. Dette førte til at Storbritannia sendte ein marinefregatt til området for å eskortere britiske skip. I 2021 hevda Iran at ein amerikansk ubåt hadde vore i iransk farvatn, og dette førte til nye spenningar.

Hormuzstredet er ein viktig sjøveg for Noreg også. Om lag 30 % av den olja som Noreg importerer, går gjennom stredet. I tillegg er det mange norske skip som trafikkerer stredet. Noreg er derfor interessert i å sikre at Hormuzstredet held seg ope og trygt. Noreg samarbeider med andre land for å overvake stredet og hindre eventuelle konflikter.

Hormuzstredet er ein flaskehals for verdensøkonomien. Om stredet skulle bli stengt, ville det få alvorlege konsekvensar for den globale oljehandelen og for mange land sine økonomiar. Det er derfor viktig å sørge for at Hormuzstredet held seg ope og trygt.