IEBC

Tume Huru ya Uchaguzi na Mipaka (IEBC) inayosimamia masuala ya uchaguzi na mipaka nchini Kenya imekuwa ikikabiliwa na changamoto na utata katika kipindi cha hivi majuzi. Kufuatia uchaguzi mkuu wenye utata wa mwaka wa 2017, tume hiyo imekuwa na kazi ngumu ya kurejesha imani ya umma katika mchakato wa uchaguzi.

Moja ya changamoto kubwa ambazo tume imekabiliana nayo ni udhaifu wa kimuundo. IEBC ni chombo huru cha kikatiba ambacho kinapaswa kuwa huru kutokana na ushawishi wa kisiasa. Hata hivyo, wadau wengine wamehoji kujitegemea kwa Tume, wakidai kuwa inavyofanya kazi inakabiliwa na ushawishi kutoka kwa serikali au masilahi mengine yenye nguvu.

Changamoto nyingine ambayo IEBC imeikabili ni ukosefu wa uwazi na uwajibikaji. Tume hiyo imekuwa ikikosolewa kwa ukosefu wa uwazi katika shughuli zake, na kufanya iwe vigumu kwa umma kusimamia mchakato wa uchaguzi. Aidha, baadhi ya wanachama wa Tume wamehusishwa na ufisadi na uhuni, ambayo imezidisha mashaka kuhusu uadilifu wa Tume.

Ili kukabiliana na changamoto hizi, IEBC imetekeleza au inapendekeza mabadiliko kadhaa. Tume imeanzisha mpango mpana wa mageuzi, ikijumuisha mabadiliko katika muundo wake na taratibu zake za kufanya kazi. Tume pia imeimarisha mfumo wake wa usimamizi na udhibiti ili kuhakikisha matumizi sahihi ya rasilimali na kuzuia ufisadi.

Mbali na mageuzi ya ndani, IEBC pia inatafuta ushirikiano na wadau wengine ili kuimarisha mchakato wa uchaguzi. Tume imefanya kazi na mashirika ya kiraia, vyama vya siasa na wadau wengine kuendeleza imani katika mchakato wa uchaguzi.

Huku IEBC ikiendelea na jitihada zake za kuboresha, ni muhimu kwa wadau wote, ikiwa ni pamoja na serikali, vyama vya siasa na wananchi, kuunga mkono na kushirikiana na Tume ili kuhakikisha kuwa Kenya ina mchakato wa uchaguzi huru, wa haki na wa kuaminika.

• Udhibiti wa Fedha za Umma

IEBC inapaswa kusimamia vyema fedha za umma zinazotolewa kwa uchaguzi. Tume inapaswa kuwa na mifumo ya uhasibu na ukaguzi yenye nguvu ili kuhakikisha matumizi sahihi ya fedha.

• Uwajibikaji kwa Umma

IEBC inapaswa kuwajibika kwa umma katika shughuli zake. Tume inapaswa kuwasilisha ripoti za kawaida kuhusu shughuli zake kwa Katiba, Bunge na umma kwa ujumla.

Kwa kutekeleza mabadiliko haya, IEBC inaweza kupata tena imani ya umma na kuhakikisha kuwa uchaguzi nchini Kenya unafanyika kwa njia huru, ya haki na ya kuaminika.